ترموستات خودرو چیست و چه کار می کند؟

بازدیدها: 4

پیشرانه خودروهای امروزی اغلب با کمک آب یا یک مایع خنک کننده سرد می شوند. این مایع در اطراف موتور جریان دارد و با جذب گرمای موتور به سمت رادیاتور هدایت می شود تا در مجاورت جریان هوا دوباره خنک شود. اما مایع خنک کننده تنها هنگامی که دمای پیشرانه بالا رود باید به رادیاتور منتقل شود. بنابراین، میان پیشرانه و رادیاتور قطعه ای به نام ترموستات خودرو قرار می گیرد که با افزایش دمای موتور باز شده و جریان مایع را برقرار می سازد.

ترموستات خودور در واقع عامل تعیین کننده برای ورود سیستم خنک کننده موتور به مدار محسوب می شود. در واقع هنگامی که پیشرانه خودرو سرد باشد ترموستات با مسدود کردن جریان مایع خنک کننده باعث افزایش سریع دمای موتور می شود. در مقابل هنگامی که دمای پیشرانه از حد مشخصی افزایش یابد، ترموستات مسیر جریان آب را باز کرده و آن را به سمت رادیاتور هدایت می کند.

دمای کاری ترموستات ها با هم متفاوت است اما معمول ترین دما برای آن حدود 82 درجه سانتیگراد است. به بیان ساده هرچه دمای ترموستات پایین تر باشد، موتور خودرو در دمای پایین تری کار می کند و سیستم خنک کننده نیز در دمای کمتری وارد مدار می شود.

ترموستات چگونه کار می کند؟

ترموستات ساختار ساده اما جالبی دارد. این قطعه دارای یک سیلندر کوچک است که در داخل موتور قرار دارد. این سیلندر مملو از موم است و در داخل آن نیز یک میله به نام سوپاپ ترموستات قرار دارد. موم داخل سیلندر در دمای کاری ترموستات (82 درجه سانتی گراد) به مایع تبدیل شده و منبسط می شود. در نتیجه سوپاپ ترموستات نیز به سمت بیرون هدایت شده و مسیر جریان آن باز می شود.

آب شدن موم تدریجی است. بنابراین هرچه دمای پیشرانه بالاتر رود، موم منبسط تر شده و سوپاپ بیشتر باز می شود.

علائم خرابی ترموستات خودرو

تغییرات دمایی غیرعادی پیشرانه

خرابی ترموستات خودرو اغلب به صورت تغییرات دمای غیر معمول خود را نشان می دهد. در واقع اگر خودروی شما پس از ده تا بیست دقیقه کار کردن عادی جوش می آورد، خرابی ترموستات می تواند یکی از دلایل آن باشد. به طور کلی تغییرات دمایی می تواند هم به صورت کاهش دما و هم افزایش دما خود را نشان دهد.

بی توجهی به خرابی ترموستات می تواند تاثیرات جبران ناپذیری بر کارکرد پیشرانه خودروی شما بگذارد که از جمله آنها می توان به فرسایش بیش از حد پیشرانه اشاره کرد.

نشت مایع خنک کننده به بیرون

وظیفه ترموستات خودرو ایجاد جریان مایع خنک کننده در اطراف موتور است. اما اگر مایع خنک کننده به بیرون نشت کند احتمالا ترموستات خودرو دیگر قابلیت باز شدن ندارد و آب رادیاتور به دلیل فشردگی زیاد به بیرون نشت کرده است. این نشتی ابتدا ممکن است تنها در اطراف ترموستات دیده شود اما باید آن را بسیار جدی گرفت. چراکه ممکن است به دلیل فشار بالا به مجاری موتور نیز سرایت کند.

بیشتر بخوانید:

نشانه هایی که خرابی پمپ بنزین خودرو شما را هشدار می دهد

علائم خرابی اویل ماژول و تاثیر کارکرد آن روی موتور

افزایش مصرف سوخت خودرو

خرابی ترموستات خودرو به معنای عدم کارکرد موتور در دمای مناسب خواهد بود. بنابراین پیشرانه خودروی شما نمی تواند در بهینه ترین حالت ممکن کار کند و در نتیجه مصرف سوخت آن نیز بسته به میزان خرابی ترموستات افزایش می یابد. از این رو، خرابی این قطعه را نیز باید به فهرست دلایل افزایش مصرف سوخت خودروی خود اضافه کنید.

افزایش مصرف روغن موتور

افزایش دمای موتور ناشی از خرابی ترموستات خودرو می تواند به مصرف بیشتر روغن موتور نیز بیانجامد. در واقع هر چه دمای موتور افزایش یابد بخشی از روغن آن بخار می شود. بنابراین، پایین نگه داشتن دمای پیشرانه موجب کاهش مصرف روغن آن نیز می شود.

چرا نباید ترموستات را از مدار خارج کرد؟

برخی رانندگان در فصل تابستان برای کاهش دمای موتور و استفاده بیشتر از سیستم خنک کننده اقدام به حذف ترموستات خودرو می کنند. در این شرایط مایع خنک کننده به طور مداوم در اطراف ترموستات جریان خواهد داشت. اما این کار موجب می شود تا موتور برای رسیدن به دمای استاندارد کاری خود بیشتر کار کند و در نتیجه مصرف سوخت آن نیز افزایش می یابد.

افزون بر این، برداشت ترموستات خودرو از سر راه مایع خنک کننده موجب افزایش سرعت جریان آن می شود. بنابراین رادیاتور خودرو فرصت چندانی برای خنک کردن آن نخواهد داشت و عملا آب بدون خنک شدن دوباره به سیستم موتور باز می گردد.

همچنین یکی دیگر از تبعاب حذف ترموستات خودرو، هنگام حرکت در سر پایینی ها خود را نشان می دهد. در این مواقع به دلیل افزایش سرعت هوا دمای مایع خنک کننده سریع تر کاهش می یابد و موجب سرد شدن ناگهانی موتور می شود. این کاهش دمای ناگهانی سبب بروز مشکلاتی در سرسیلندر خودرو خواهد شد.

با توجه به نکات فوق، می توان دریافت که بی توجهی به خرابی ترموستات یا حذف کامل آن از سیستم خنک کننده می تواند خسارت های زیادی به سایر قطعات خودرو شما وارد کند. از این رو، بهتر است بلافاصله پس از مشاهده علائم خرابی این قطعه، آن را تعویض نمایید.