گیربکس اتوماتیک یا دنده خودکار، نوعی از جعبه دنده خودرو است که در آن تعویض دندهها به صورت خودکار انجام میشود و از آنجایی که گیربکس اتوماتیک مانند سایر سیستمهای خودرو با روغن کار میکند، در این مقاله قصد داریم روغن گیربکس اتومات را برای شما مخاطبین عزیز بررسی کنیم.
روغن گیربکس یا واسکازین یک مایع روانکننده است که قطعات گیربکس را روغنکاری میکند. روغن گیربکسهای اتوماتیک علاوه بر روانکاری، وظیفه انتقال قدرت از اویل پمپ به کلاچ را برعهده دارد. با توجه به اهمیت روغن گیربکس و نقش مهم و حیاتی آن در عملکرد خودرو، در ادامه مقاله به بررسی ویژگیهای روغن گیربکس اتوماتیک میپردازیم.
همین حالا روغن گیربکست رو خریداری کن!
انواع روغن گیربکس خودرو
روغنهای گیربکس خودرو در دو نوع تولید میشوند:
روغن هیدرولیک MTF: این نوع روغن هیدرولیک برای استفاده در سیستم گیربکس دستی ساخته شدهاست که به آن Manual Transmission Fluid گفته میشود.
روغن هیدرولیک ATF: روغن هیدرولیک ATF که مخفف Automatic Transmission Fluid است، برای استفاده در سیستم گیربکس اتوماتیک بهکار گرفته میشود.
آنچه در سیستم دنده دستی به عنوان روانکننده استفاده میشود، روغن دنده یا واسکازین است. روغن گیربکس اتوماتیک با روغنی که در گیربکسهای دستی استفاده میشود کاملاً متفاوت است. همانطور که گفتیم، روانکاری تنها کاربرد روغن گیربکس اتوماتیک نیست، این روغن باید بتواند قدرت را از پمپ روغن به کلاچ منتقل کند. به همین دلیل لازم است ویژگیهایی داشته باشد که در ادامه شرح میدهیم.
کارکردهای روغن گیربکس اتومات
روغنهای ATF که در گیربکسهای اتومات مورد استفاده قرار میگیرند، عملکردهای متفاوتی دارند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
انتقال قدرت موتور از طریق مبدل گشتاور
کنترل دما از طریق انتقال حرارت
روانکاری یاتاقانها و دندهها
روانکاری کلیه سطوح اصطکاک
کنترل تورم آببندها
کنترل اصطکاک در صفحه کلاچها در دمای متغیر
محافظت از سطوح فلزات در برابر خوردگی
ویژگیهای روغن گیربکس اتوماتیک
روغن گیربکس اتوماتیک با توجه به کاربردهایش، باید ویژگیهایی داشته باشد که در ادامه شرح میدهیم:
ویسکوزیته یا گرانروی پایین
روغن گیربکس اتوماتیک بر خلاف روغن دنده دستی، رقیق است و غلظت زیادی ندارد؛ به عبارت دیگر گرانروی یا ویسکوزیته این روغن پایینتر است. این مورد یکی از مهمترین ویژگیهای روغن گیربکس اتومات است که باعث میشود قدرت به خوبی به کلاچ منتقل شود.
مقاومت نسبت به گرما
یکی دیگر از ویژگیهای روغن گیربکس اتوماتیک خنککنندگی است. عملکرد این روغن در سیستم گیربکس اتومات شبیه مایع خنککننده در سیستم رادیاتور خودرو است که با انتقال گرما، مانع داغ شدن دندهها میشود. نقطه جوش روغن گیربکس اتومات نسبت به گیربکس دستی پایینتر است که با افزودن مکمل افزایش مییابد.
آبگریزی
روغن گیربکس باید آبگریز باشد و قابلیت جدا شدن از آب را داشته باشد تا در صورت نفوذ آب یا رطوبت به مخزن، از تشکیل امولسیونهای مضر برای سیستم جلوگیری شود.
خاصیت ضدکف و ضدحباب
یکی دیگر از ویژگیهای روغن گیربکس اتومات، خاصیت جلوگیری از تشکیل کف و حباب است. وجود حباب در روغن مانع انتقال قدرت در سیستم گیربکس میشود و بازدهی روغن را کاهش میدهد.
پایداری در برابر خوردگی و ساییدگی
روغن گیربکس اتوماتیک در برابر خوردگی قطعات مقاومت بالایی دارد. گیربکسها از قطعات فولادی، چدنی، آلومینیومی، مسی، برنزی و… ساخته شدهاند. روغنی که در سیستم گیربکس استفاده میشود، باید در برابر سایش و خوردگی انواع فلز مقاومت داشته باشد.
از دیگر ویژگیهای روغن گیربکس اتوماتیک میتوان به خاصیت ضدزنگ، خاصیت ضداکسیداسیون و قابلیت کنترل لجن و رسوبات اشاره کرد.
روغن گیربکس اتومات در دو نوع سنتتیک و مینرال تولید میشود. تفاوت این دو نوع روغن در فرایند تولید آنها است. روغنهای سنتتیک در برابر دما و فشار بالا مقاومت بیشتری از خود نشان میدهند و بههمیندلیل قیمت بسیار بالاتری دارند. توجه داشته باشید که تغییر روغن گیربکس از مینرال به سنتتیک الزاماً بازدهی گیربکس را افزایش نمیدهد؛ بلکه ممکن است باعث خرابی سیستم هم شود. در مورد خودروهای قدیمی بهتر است از روغنهای مینرال استفاده کنید، اما اگر گیربکس خودروی شما CVT باشد، روغن گیربکس حتما باید سنتتیک باشد.
البته دقت داشته باشید از آنجاییکه روغن گیربکس اتومات نقش مهمی در خودروهای اتومات را ایفا میکند، بهتر است برای انتخاب بهتر نوع روغن گیربکس به دفترچه راهنما خودرو مراجعه کنید تا از آسیبهای احتمالی به گیربکس و خودرو جلوگیری شود.
زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک
توصیه میشود پس از طی هر 60000 کیلومتر یا هر 36 ماه، روغن گیربکس را تعویض کنید، اما بهتر است به صورت دورهای سطح و کیفیت روغن را کنترل کنید. اگر روغن گیربکس را به موقع تعویض نکنید، کلاچها روی یکدیگر سر میخورند و صدمه میبینند. معمولاً روغن گیربکس اتومات را در کیلومترهای بالا تعویض میکنند، اما با این حال اگر با یکی از علامتهای زیر مواجه شدید، بهتر است به تعمیرگاه یا نمایندگی مراجعه کنید:
شنیدن صدای ناهنجار هنگام تعویض دنده
تعویض سخت دندهها
جا نرفتن دنده
تاخیر در حرکت حتی بعد از تعویض دنده
بررسی دورهای روغن گیربکس اتوماتیک
برای این که عملکرد گیربکس خودرو دچار مشکل نشود، سطح روغن گیربکس باید ثابت باشد. دقت کنید که روغن گیربکس تبخیر نمیشود، پس اگر سطح روغن پایینتر از حد استاندارد باشد، حتماً در جایی نشتی وجود دارد که لازم است تعمیر شود. به علاوه بالا بودن سطح روغن هم ممکن است باعث تولید حباب شود که در نهایت به اکسید شدن روغن و اختلال در عملکرد گیربکس منجر میشود.
بعضی از خودروهای قدیمی به گیج روغن گیربکس مجهز هستند، اما در خودروهای جدیدتر گیج وجود ندارد. خودرو بسته به نوع آن ممکن است مجهز به سیستم سنجش آلودگی یا هشدار زمان تعویض روغن گیربکس باشد.
اگر میخواهید خودتان دست به کار شوید و روغن گیربکس را چک کنید، ابتدا باید خودرو را در سطحی صاف پارک کرده و موتور را خاموش کنید. اجازه دهید موتور کاملا سرد شود و همچنین روغن گیربکس اتوماتیک به طور کامل در مخزن روغن تهنشین شود. سپس به دفترچه راهنما خودرو مراجعه کرده و محل ورود روغن گیربکس اتوماتیک را پیدا کنید. با استفاده از پیچ گوشتی مخصوص درب مخزن را باز کنید. بعد از باز کردن پیچ ممکن است روغن گیربکس اتوماتیک از پیچ سرریز شود که نشاندهنده میزان کافی روغن موجود در جعبه دنده اتوماتیک است. به سرعت پیچ را ببندید و اطراف آن را تمیز کنید. اما توصیه میکنیم برای کنترل روغن گیربکس به مکانیکهای مجرب یا نمایندگیهای مجاز مراجعه کنید.
علائم فساد روغن گیربکس اتوماتیک
فساد و یا افت کیفیت روغن گیربکس علائمی دارد که در ادامه شرح میدهیم:
تغییر رنگ
دست خود را به روغن آغشته کنید. روغن سالم شفاف و قرمز رنگ است. اگر روغن فاسد شده باشد، شفافیت خود را از دست میدهد و رنگ آن به قهوهای متمایل میشود.
شیری رنگ شدن
اگر روغن گیربکس خودروی شما شیری رنگ باشد، حتماً با آب مخلوط شدهاست. وجود آب در روغن گیربکس باعث میشود که دندهها روی هم سر بخورند و تعویض دنده به درستی انجام نشود.
کدر شدن روغن
روغن گیربکس سالم شفاف است. از دست دادن شفافیت و کدر شدن روغن، علامت وجود ناخالصی در آن است. وجود بُراده باعث مسدود شدن مجاری سیستم گیربکس میشود که در نهایت به افت فشار سیستم منجر میشود.
روغن گیربکس اتومات نقش حیاتی در عملکرد خودرو دارد و اشتباه در انتخاب روغن ممکن است خسارت زیادی به خودرو وارد کند. هنگام خرید روغن گیربکس دقت کنید که روغن همه ویژگیهایی را که گفتیم، داشته باشد تا سیستم گیربکس خودروی شما آسیب نبیند. برای انتخاب روغن گیربکس مناسب، بهترین منبع دفترچه راهنمای خودرو است.
اگر سطح روغن گیربکس پایین آمده، از همان مارک روغن برای پر کردن مخزن استفاده کنید. چون حتی در صورت یکسان بودن گرانروی، مخلوط کردن دو نوع روغن به سیستم گیربکس صدمه میزند. اگر میخواهید از روغن دیگری استفاده کنید، حتماً مخزن را خالی کنید.
از خریدن روغنهای بینام و نشان و فلهای خودداری کنید. این کار ممکن است در کوتاهمدت هزینههای شما را کاهش دهد، اما در درازمدت به سیستم گیربکس صدمه میزند و هزینههای زیادی را به شما تحمیل میکند.
آلودگی های موجود در بخش صافی بنزین می تواند با گذر زمان سبب اختلالات بیشتر شود و عملکرد خودرو را تضعیف کند. فشار و حجم بنزین در سیستم آلوده کافی نخواهد بود و این مسئله به ماشین آسیب خواهد زد.
اگر خودروی شما دچار کاهش قدرت و توان شده، ایراد ممکن است از بنزین و فیلتر آن باشد؛ در این حالت باید اقدام به تعویض فیلتر بنزین خودرو خود کنید.
چرا صافی بنزین برای خودرو اهمیت دارد؟
فیلتر یا صافی بنزین یکی از مهمترین قطعات خودروهای انژکتوری محسوب می شود. این قطعه برای خودروهای کاربراتوری هم حائز اهمیت است اما با توجه به ساختار انژکتور، اهمیت بیشتری در اینگونه خودروها دارد.
هر انژکتور در خودروهای امروزی یک یا چند سوراخ بسیار ریز با کمتر از دو دهم میلی متر قطر دارد. انژکتور مدت زمان بسیار کوتاهی را باز می ماند و آلودگی در این مجرای بسیار باریک می تواند خیلی زود خود را نشان دهد.
برای تعویض فیلتر های بنزین انواع خودرو مثل ۴۰۵ و پراید، باید چند مرحله کلی را رعایت کرد. ابتدا دفترچه خودرو را مطالعه کنید تا از محل دقیق صافی بنزین آن مطلع شوید و بدانید که صافی بنزین کجاست. اگر دفترچه خودرو را در اختیار ندارید
به وبسایت رسمی تولید کننده خودرو مراجعه کنید یا از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید. توجه داشته باشید که پیش از شروع تعویض صافی بنزین ۲۰۶ اس دی و دیگر موارد مربوط به تعویض فیلتر بخش بنزین، باید از اختلال و آلودگی آن مطمئن شوید.
نشانه های کثیف بودن فیلتر بنزین
پیش از آن که بخواهید نحوه تعویض صافی بنزین ال ۹۰ را یاد بگیرید، باید نشانه های کثیف بودن فیلتر آن را بشناسید.
کثیف بودن صافی بنزین سبب اختلال در سوخت رسانی به موتور می شود و خیلی زود خود را در توان پایین خودرو نشان می دهد. گاهی اوقات عملکرد ضعیف و لرزش در خودرو مشاهده می شود یا در سر بالایی ها یا هنگام استفاده از کولر، خودرو دچار نقص و ضعف می شود.
گاهی اوقات هنگام استارت زدن، خودرو با کمی تاخیر یا اشکال روشن می شود. گاهی اوقات صدای پمپ بنزین تغییر می کند و هنگامی که سوییچ را باز می کنید متوجه تغییر صدای آن می شوید.
گاهی اوقات انژکتورها دچار گرفتگی می شوند و مصرف بنزین بسیار بالا می رود؛ لرزش موتور در دور آرام می تواند به این خاطر باشد.
چه زمانی فیلتر بنزین خودرو را تعویض کنیم؟
پاسخ به این سوال را نمی توان با یک توصیه مشابه و یکسان داد زیرا که همه چیز به شرایط محل زندگی شما بستگی دارد. هر جا که هوا آلودگی بیشتری داشته باشد (شامل گرد و غبار، خاک و آلاینده های محیطی)، عمر فیلترهای خودرو کم می شود و نیاز بیشتری به تعویض فیلترها خواهد بود.
زمان تعویض فیلتر روغن، روغن گیربکس یا فیلترهای دیگر مثل بنزین معمولا در دفترچه راهنمای خودرو آورده می شود و باید آن را رعایت کرد.
باز کردن فیلتر قدیمی بنزین
اولین مرحله در آموزش تعویض صافی بنزین سمند ef7 و دیگر خودروها، باز کردن فیلتر قدیمی بنزین می باشد. ابتدا قطب منفی باطری خودرو را قطع کنید؛ این مرحله صرفا برای احتیاط بیشتر است و با این کار از استارت خوردن بی علت خودرو جلوگیری می کنید.
سپس فیلتر بخش بنزین را پیدا کنید و با مطالعه دفترچه راهنمای خودرو، آن را بررسی کنید. محل این فیلتر در خودروها متفاوت است و می توانید از افراد متخصص آن را سوال کنید.
حالا در صورت نیاز ماشین را با جک بالا ببرید. اگر فیلتر سوخت خودروی شما در زیر ماشین است، آن را با جک بالا ببرید تا دسترسی بهتری داشته باشید. سپس یک سطل یا ظرف را زیر آن قرار دهید تا از خروج مواد اضافی مطمئن شوید.
در این مرحله از تعویض فیلتر بنزین تیبا، سمند و دیگر ماشین ها باید فیلتر را با احتیاط خارج کنید و مطمئن شوید که بنزین بر روی شما یا باقی مناطق نمی ریزد. شاید نیاز به دستکش و عینک داشته باشید و همیشه باید موارد امنیتی را رعایت کنید.
نصب فیلتر بنزین جدید بر روی خودرو
بعد از کسب اطلاع از قیمت صافی بنزین ۲۰۶ تیپ ۲ و دیگر خودروها، باید آن را از مراکز معتبر خریداری و مراحل نصب آن را آغاز کنید. ابتدا باید فیلتر جدید خود را با فیلتر قدیمی مقایسه کنید و مطمئن شوید که خرید مطلوب و صحیحی انجام داده اید.
حالا در این مرحله باید فیلتر را در محل صحیح قرار دهید. قرار دادن این مرحله چندان سخت نیست و نباید فشار زیادی را اعمال کنید. اگر اندازه فیلتر خریداری شده صحیح نباشد، در این مرحله مشکل خواهید داشت و نباید کار را ادامه دهید.
در این قسمت باید شلنگ بنزین را به فیلتر متصل کنید و مطمئن شوید که کار را به خوبی انجام داده اید.
اگر مراحل را به درستی انجام داده باشید، این مرحله به سادگی ادامه خواهد یافت و نیازی به کشیدن شلنگ یا فیلتر نیست. توجه داشته باشید که جهت مناسبی برای کار وجود دارد و باید به جهت صحیح توجه کنید.
در این قسمت باید شلنگ بنزین را به فیلتر متصل کنید و مطمئن شوید که کار را به خوبی انجام داده اید. اگر مراحل را به درستی انجام داده باشید، این مرحله به سادگی ادامه خواهد یافت و نیازی به کشیدن شلنگ یا فیلتر نیست.
توجه داشته باشید که جهت مناسبی برای کار وجود دارد و باید به جهت صحیح توجه کنید.مراحل تعویض فیلتر سوخت خودروی شما به پایان رسیده است و می توانید جک را پایین آورید. نکات امنیتی را رعایت کنید و آن ها را جدی بگیرید.
نکته دیگر در انتهای بحث تعویض صافی بنزین، موضوع هواگیری است. ممکن است بعد از تعویض صافی بنزین با ریپ خوردن یا حتی خاموش شدن خودرو مواجه شوید که موضوع مهمی نیست. بعد از مدت نسبتا کم و با خروج حجم پایین هوا، وضعیت خودرو به حالت استاندارد باز می گردد.
در این مقاله قصد داریم در مورد ساسات و وظایف ساسات و دلایل خرابی و رفع خرابی ساسات در خودروهای کاربراتوری صحبت کنیم. پس پیشنهاد می کنیم تا انتهای مقاله با فروشگاه لوازم یدکی اتواپ کالا همراه باشید.
عملکرد و وظیفه ساسات
اگر سوار یک خودروی امروزی و جدید هستید خود را برای پیدا کردن قطعه ای به نام ساسات به زحمت نیاندازید. چرا که این قطعه با روش های سیستماتیکی و برقی در خودروهای نسل جدید کاملا اتومات شده اند.
ساسات (Choke Valve) قطعه ای در خودروهای قدیمی بوده که در فصل زمستان موجب بهتر روشن شدن خودرو می شد. این قطعه را به دکمه دریچه هوای کاربراتور نیز می شناسند.
ساسات در خودرهای نسل قدیم و کاربراتوری یک اهرم به صورت دستی بود که در فصل های سرد و در حالت کلی هوای سرد که موتور با صرف زمان و انرژی بیشتری می توانست گرم شود به کار می رفت.
در خودروهای قدیمی ساسات وظیفه بستن دریچه ورودی هوا به کاربراتور را بر عهده داشت. در نتیجه در هوای سرد زمستان با غنی شدن سوخت تزریق شده به پیشرانه، خودرو راحت تر روشن می شد.
به ابن صورت که به صورت دستی با کشیدن ساسات، دریچه کنترل ورودی هوا به کاربراتور بسته می شد و اجازه ورود هوای کمتری را به داخل موتور می داد و در نتیجه گازی که وارد موتور می شد از لحاظ بنزین موجود در موتور، قوی تر می شد و اشتعال و جرقه زن موتور قدرتمند تر عمل می گرده اند و این موجب سریع گرم شدن موتور برای تولید نیروی گشتاوری می شده است. چرا که با استارت موتور در هوای سرد، و گرم نشدن موتور و حرکت خودرو، ممکن است آسیب زیادی به موتور خودرو وارد گردد.
ساسات در خودروهای جدید
ساسات خود نیز با ورودی و خروجی شلنگی از آب گرم کار می کند.
خودروهای کاربراتوری خود دارای انواع مدل از جمله کاربراتور نزولی، صعودی و افقی از لحاظ جهت حرکت سوخت می باشند.
در خودروهای امروزی این قطعه دیگر به شکل دستی کار نمی کند و وظیفه خود را به طور خودکار انجام می دهد در نتیجه برخلاف خودروهای قدیمی دیگر شاهد دکمه ای برای آن نیستیم.
در اتومبیل ها بالای لوله کاربراتوری ونتوری ثابت دریچه ای به نام ساسات وجود دارد که به صورت مکانیکی یا اتوماتیک باز و بسته می شود با بستن این دریچه جریان عبوری هوا کاهش یافته و مکش کاربراتور در هنگام استارت زدن افزایش می یابد.
امروزه قطعه ای به نام استپر این وظیفه را به صورت اتومات بر عهده گرفته است. عملکرد این قطعه به این صورت می باشد که میزان ورودی هوا به داخل موتور را در دور آرام و زمانی که خودرو تازه استارت خورده است را کنترل و میزان می کند.
در حقیقت این قطعه در زمانی که موتور روشن و بدون دخالت راننده و فشردن پدال گاز عمل می کند. که به این حالت از روشن بودن موتور بدون دخالت راننده دور آرام می گویند.
در حقیقت روشن شدن خودرو در هوای سرد با مخلوط طبیعی بنزین و هوا کمی مشکل است و احتمالا این مورد را بارها در پاییز و زمستان تجربه کرده اید. به این منظور نیاز به مخلوطی غنی تر از سوخت و هوا داریم چراکه مخلوط طبیعی سوخت و هوا در برخورد با دیواره های سرد کاربراتور و منیفولد ورودی تقطیر می شود و از رسیدن به سیلندر باز می ماند.
در ساسات مکانیکی دکمه ای بر روی داشبورد خودرو قرار دارد که مستقیما به دریچه ساسات متصل است اما ساسات خودکار با گرمای منیفولد خروجی و مکش منیفولد ورودی کار می کند و با سرد شدن هوا، فنر ترموستاتی قرار گرفته بر روی دریچه کوک شده و دریچه را می بندد. پس از روشن شدن موتور گرمای ناشی از دود فنر را از کوک خارج کرده و دریچه به حالت عادی باز می گردد.
امروزه دیگر این قطعه اهرمی ساسات در خودروهای نسل جدید وجود ندارد و به صورت سیستماتیک این ورودی هوا کنترل می شود.
در کاربراتورهای پیشرفته از ونتور که از اجزا کاربراتور نیز می باشد استفاده می شود. در حقیقت ونتور یکی از اعضای کاربراتورهای پیشرفته می باشد که تعیین کننده نوع کاربراتور نیز هست. ونتور خود به دو نوع کاربراتور با ونتور ثابت و کاربراتور با ونتوری متغیر تقسیم بندی می شوند.
دلایل و علائم خرابی ساسات
خرابی ساسات که با اصطلاح گیر کردن ساسات نیز شناخته می شود معمولا با علائم واضحی خود را نشان می دهند. از آنجا که ساسات بر ترکیب سوخت و هوا تاثیر می گذارد یکی از نشانه های خرابی آن می تواند افزایش محسوس مصرف سوخت باشد.
همچنین خاموش شدن موتور در دور کم نیز نشانه دیگری از گیر کردن ساسات خودرو است. یعنی به هر دلیلی که خودرو روشن و سپس خاموش شود، نشانه از عدم کارکرد صحیح ساسات و کنترل ورودی هوا را می دهد و قطعا اختلالی در بسته شدن ورودی هوا به وجود آمده است که به احتمال زیاد می تواند مربوط به خود ساسات و گیر کردن آن باشد.
با توجه به این که ساسات از دو شیلنگ ورودی و خروجی آب استفاده می کند در هنگام گیر کردن ابتدا این شیلنگ ها را بررسی کنید و گرفتگی های آنها را رفع نمایید. اگر گرفتگی خاصی در شلنگ ها وجود نداشته باشد، به احتمال زیاد مشکل از اهرم ساسات خواهد بود که موجب بسته ماندن دریچه ساسات شده است.
بعد از بررسی گرفتگی شلنگ و اهرم و حل مشکل، حتما در حالت سرد بعد از گذشت زمانی یک و نیم الی دو ساعته از خاموش شدن کامل خودرو، خودروی خود را با کشیدن اهرم و یا دکمه ساسات مجددا روشن کنید تا مطمعن شوید که این مشکل برطرف شده است. چرا که در حالت گرم و نیمه گرم شدن موتور، دیگر متوجه این اختلال و خرابی ساسات نخواهیم شد.
چنانکه متوجه این موضوع شدید که موارد فوق به کلی رفع شده باشند اما خودرو همچنان خاموش می گردد ممکن است موارد دیگری از جمله مقدار ورودی بنزین و … در این خاموش شدگی موتور دخیل باشند که توصیه می شود به یک متخصص خودروهای کاربراتی مراجعه کنید.
کلام آخر
همان طور که به طور مفصل به آن اشاره کردیم ساسات قطعه ای دکمه مانند در قسمت جلو خودرو است که برای جلوگیری از ورود هوای اضافه به داخل کاربراتور کاربرد داشت که باعث میشد گازی که وارد موتور خودرو می شود از لحاظ بنزین قوی تر باشد که این قطعه فقط در خودرو های قدیمی نصب شده بود که موتور آن در هوای سرد معمولا زودتر روشن می شود.
گفتنی است که این قطعه دکمه مانند، در خودرو های امروزی کامل حذف شده است و در خودرو های امروزی وظیفه ساسات به طور خودکار انجام می شود که این بدین معناست که در هنگام سرد شدن موتور خودرو دریچه ساسات به طور خودکار بسته می شود و بالعکس هنگامی که موتور خودرو گرم است و دارای دمای بالایی است دریچه ساسات باز می شود تا هوا بتواند موتور خودرو را خنک کند که نام این قطعه در خودرو های امروزی استپر می باشد. ما در این مطلب به علائم خرابی ساسات نیز اشاره کردیم و گفتیم که در صورت خرابی این قطعه خودرو خاموش می شود و برای بررسی و اطمینان از خرابی ساسات باید به یک تعمیرکار، خودرو را نشان دهید تا تشخیص دهد که آیا این قطعه قابل تعمیر است یا خیر و باید تعویض گردد.
ما در سایت اتواپ کالا شما را در یافتن قطعات و لوازم یدکی مورد نیازتان یاری می کنیم که می توانید بدون صرف زمان یا هزینه اضافی، به راحتی هر قطعه ای را که نیاز دارید خریداری نمایید.
به تازگی گروه صنعتی ایران خودرو با همکاری شرکت نیرو محرکه نسخه آزمایشی سمند اتوماتیک را با جعبه دنده ۶ سرعته AMT رونمایی کرد. این خودرو قرار است تا در سال ۱۴۰۰ با تیراژ نزدیک به ۱۲ هزار دستگاه وارد بازار شود و با داشتن یک جعبه دنده نیمه اتوماتیک، به عنوان یک گزینه خانوادگی در دسترس مشتریان قرار بگیرد.
در حال حاضر تست های جعبه دنده ۶AMT نیرو محرکه بر روی سمندهای موجود در بازار انجام می شود. اما به گفته مدیران ایران خودرو، نسخه اتوماتیک این سدان ملی با ویژگی های سمند پلاس تولید خواهد شد. سمند پلاس در بحث ظاهری تا حدی متفاوت از نسخه های فعلی است و گرافیک کاسه چراغ های جلو و عقب، الگوی جلو پنجره، تریم داخلی، جلو آمپر، غربیلک فرمان، رینگ ها، الگوی کاسه چراغ عقب و… نسبت به سمند LX تغییر کرده است.
با توجه به اینکه هنوز نسخه نهایی سمند اتوماتیک با جعبه دنده ۶ سرعته AMT آماده نشده است، نمایشگر GSI تعویض دنده این خودرو به جای پنل سیستم صوتی نصب شده و در نسخه نهایی که در اصل سمند پلاس اتوماتیک خواهد بود، نمایشگر وضعیت گیربکس داخل جلو آمپر جای می گیرد.
به گفته مدیران ایران خودرو، این احتمال وجود دارد تا از ابتدای عرضه سمند پلاس اتوماتیک، این خودرو با پیشرانه EF7 پلاس به بازار بیاید که پمپ روغنمتغییر و سامانه زمان بندی متغییر سوپاپ های دوگانه ( DVVT ) در آن دیده می شود. این پیشرانه ۱۱۵ اسب بخار را با گشتاور ۱۶۰ نیوتن متر تولید می کند. همچنین جعبه دنده ۶ سرعته نیمه اتوماتیک AMT هم توان پیشرانه را به چرخ های جلو می رساند.
پنل تنظیمات وضعیت دنده سمند اتوماتیک و یا همان سمند پلاس اتوماتیک با توجه به ساختار AMT فاقد حالت P ( پارک ) است و وضعیت خلاص ( N )، تعویض دنده هوشمند ( A )، دنده عقب ( R ) و تعویض دنده دستی ( M مثبت و منفی ) بر روی آن وجود دارد. همچنین وضعیت برفی هم بر روی این پنل دیده می شود.
جعبه دنده های اتوماتیک و یا همان نیمه اتوماتیک AMT جز اقتصادی ترین سیستم های انتقال قدرت هوشمند هستند که بر پایه جعبه دنده های دستی توسعه پیدا کرده اند. در تعریف جعبه دنده های AMT گفته می شود که این گیربکس ها امکان تعویض دنده هوشمند را دارند، اما بهتر است که راننده با اعمال دنده های مثبت و منفی، از این جعبه دنده اتوماتیک استفاده کند. خودروهای دارای جعبه دنده AMT مانند سایر خودروهای اتوماتیک فاقد پدال کلاچ هستند و صرفاً با قیمتی کمتر و لذت رانندگی پایین تر بر روی برخی خودروهای اقتصادی وجود دارند. به عنوان مثال در بازار ایران ام جی ۳، گریت وال وولیکس C30 فیس لیفت اتوماتیک، برلیانس H200 اتوماتیک و چند خودروی دیگر دارای سامانه انتقال قدرت AMT هستند. البته برخی جعبه دنده های AMT قیمتی فراتر از گیربکس های اتوماتیک AT دارند و در برخی خودروهای پرقدرت و خاص استفاده می شوند. اما در خودروهای رایج و اقتصادی، نسخه های عادی AMT به عنوان گیربکس اتوماتیک انتخاب می شوند.
سمند اتوماتیک که قرار است در جایگاه سمند پلاس اتوماتیک با جعبه دنده ۶ سرعته AMT به بازار بیاید، به احتمال زیاد ویژگی های زیر را دارد:
تریم داخلی جدید با رنگ کِرِم و تزئینات طرح چوپ (الگوی داشبورد و رودری های سورن ELX)
دو کیسه هوا
سیستم صوتی با قابلیت پخش MP3 و USB و AUX
بلوتوث
زیر آرنجی جلو و عقب
دریچه تهویه سرنشینان عقب
شیشه ها و آینه های برقی
جلو آمپر جدید
و…
سمند اتوماتیک چه امکانات سفارشی خواهد داشت ؟
با گسترش فعالیت شرکت آپکو به عنوان مجموعه سفارشی سازی محصولات ایران خودرو، این شرکت می تواند تا امکانات مختلفی را بر روی سمند اتوماتیک AMT ارائه دهد. نسخه ۶ سرعته AMT سمند پلاس می تواند به صورت سفارشی با امکاناتی نظیر تریم داخلی چرم، کروز کنترل، رینگ آلومینیومی، غربیلک فرمان چرمی، نمایشگر لمسی، دوربین عقب، رهیاب ماهواره ای، گرمکن صندلی های جلو و … به بازار عرضه شود.
تشخیص رنگ شدگی خودرو با چشم اولین گام برای خرید خودرو می باشد که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم.
۱. بررسی لبه های کاپوت صندوق و درب ها
بررسی کاپوت و درب ماشین می تواند یکی از مطمئن ترین راه ها برای تشخیص رنگ شدگی خودرو با چشم باشد. برای این کار کافیست به موم لبه درب و کاپوت توجه کنیم درب های فابریک کارخانه دارای مومی خاص هستند و اگر قسمتی از خودرو نیاز به تعویض یا تعمیر داشته باشد نیاز است که این موم کنده شود. به این نکته توجه کنید که بعضی از متخصصان با موم کشی سعی می کنند تشخیص را سخت کنند اما با مقایسه نقاط مختلف می توان به راحتی از این موضوع با خبر شد.
2. بررسی رنگ خودرو با استفاده از چراغ قوه
یکی از بهترین گزینه ها برای تشخیص رنگ شدگی خودرو با چشم چراغ قوه موبایل می باشد. زمانی که نور چراغ قوه را بر روی بدنه ماشین می تابانید امکان دارد با نکاتی رو به رو شوید؛ برای مثال ممکن است رنگ خودرو در نقاطی کدر و یا کنتراست آن متفاوت باشد. این راهکار در رنگ های روشن و متالیک با زاویه ۱۶۰ درجه توصیه میشود
۳. بررسی گلگیر
طبق آماری از فروش یک شرکت تولید کننده قطعات یدکی در ایران گلگیر یکی از قطعاتی است که بیشترین تعویض ، بتونه کاری و رنگ شدگی را دارد. برای بررسی گلگیر یکی از بهترین نقاط پیچ های متصل شده به شاسی خودرو هستند. این پیچ ها نباید آچار خوردگی داشته باشد
۴. بررسی کیلر پاشیده شده روی خودرو
تشخیص رنگ شدگی خودرو با چشم در این مرحله نیاز به تمرکز و حوصله بالایی دارد. از کیلر برای ایجاد سطح صیقلی روی رنگ بدنه خودرو استفاده می شود. اکثر افراد برای اینکه رنگ بدنه را با ناحیه رنگ شده همسان کنند، از کیلر استفاده می کنند. کیلر استفاده شده روی بدنه خودرو به صورت فابریک دارای نظم خاصی است. مثلا در برخی خودرو ها اگر به بدنه دقت کنید خانه های چند ضلعی می بینید. اما بیرون از کارخانه پوشش کیلر با قسمت های دیگر متفاوت است. یعنی پاشش آن روی بدنه نظم خاصی ندارد.
۵. بررسی لبه های زیرین دستگیره خودرو
با بررسی لبه ها ی زیرین دستگیره خودرو میتوان به سر نخ های قابل توجه ای دست یافت. در این قسمت پیچ های متصل کننده دستگیره به بدنه را چک کنید و احتمال اینکه بشود پاشش رنگ، کدری یا اثر بتونه را در اینجا مشاهده کرد زیاد است
۶. بررسی سیم هایی که از درب ها و گلگیر می گذرد
اگر در خودرویی که قصد بررسی یا خریداری آن را دارید روی سیم ها اثر پاشیدگی رنگ داشته باشد، میتوان به این نکته پی برد که احتمالا آن ناحیه ضربه دیده و یا رنگ شدگی صورت گرفته است.
کلام پایانی تشخیص رنگ شدگی
تشخیص رنگ شدگی خودرو با چشم دارای ریسک هایی می باشد و مطلوب است در پایان از کارشناس تشخیص رنگ خودرو کمک بگیرید. یک دور کامل دور ماشین بچرخید با دقت همه زوایا را نگاه کنید ببینید که آیا قسمتی از ماشین هست که رنگش با سایر قسمت های بدنه متفاوت است.
استفاده از دستگاه های تشخیص رنگ بدنه
به عنوان مثال اگر درِ ماشین رنگ خوردگی دارد خیلی عجیب نیست که متوجه اختلاف رنگ ماشین با پنل های مجاورش شوید. وقتی یک خودرو برای کار نقاشی به کارگاه می رود، نقاشان اتومبیل به غیر از قسمتی که می خواهند رنگ کنند بقیه قسمت های بدنه خودرو را با کاغذی می پوشاند این کاغذ را با چسب مشکی دور تا دور لبه ها و پنل های ماشین می چسبانند. نقاشان اتومبیل معمولا این چسب مشکی را در قسمت در و پنجره ها و یا نقاط دیگر نیز می زنند. نتیجه این می شود که مقداری رنگ روی چسب مشکی می ریزد.
گیربکسهای CVT (ضریب دنده متغیر پیوسته) طی سالهای اخیر به یکی از اصلیترین انتخابها برای انتقال قدرت در خودروهای شهری ارزان قیمت تبدیل شدهاست و بسیاری از خودروسازان تازه وارد از این دست گیربکس ها استفاده میکنند. در میان خودروسازان چینی نیز این نوع گیربکسها به دلیل مکانیزم ساده و کاهش هزینه تولید نسبت به گیربکسهای اتوماتیک معمولی مورد توجه قرار گرفتهاند و البته نتیجه این صرفهجویی را بیش از همه خریداران خودروهای چینی در ایران میچشند.
جالب است بدانید که ایده اولیه گیربکس های CVT به سال ۱۹۵۸ میلادی و شرکت DAF باز میگردد که وظیفه انتقال قدرت موتور به جای داشتن گیربکس پیچیدهای از انواع اقسام چرخ دندهها، دو پولی با قابلیت تغییر در میزان قطر آن به وسیله یک تسمه به یکدیگر متصل میشود.
برای داشتن حالتی مشابه با دنده یک، موتور پولی را در کوچکترین قطر خود به چرخش در میآورد و پولی دوم که توسط تسمه به پولی اول متصل است در بزرگترین قطر خود چرخها را به حرکت در میآورد
گیربکسهای CVT به علت ساختار ساده، تولید ارزان، سریع تر و وزن پایین مناسب خودروهای اقتصادی با قدرت کمتر موتور هستند.
این گیربکسها در ابتدای راه خود با مشکلات بسیار زیادی از جمله خرابی تسمه و قابلیت تحمل پایین دست و پنجه نرم میکردند اما در ادامه به مدد فن آوریهای جدید و ارتقا مواد به کار رفته در این دست از گیربکسها، وضعیت بهتری پیدا کردهاند و هم اکنون توسط خودروسازانی نظیر رنو٬ نیسان و تویوتا در مدلهای ارزان قیمت و نسبتا اقتصادی مورد استفاده قرار میگیرند.
البته در این میان شرکتهای معتبری همچون تویوتا، نیسان و میتسوبیشی نیز به استفاده از این گیربکسها با فن آوری اختصاصی و مخصوص به خود روی آوردهاند که باعث شدهاست کیفیت و عملکرد گیربکس مورد استفاده این شرکتها از انواع مورد استفاده توسط خودروسازان چینی بهتر باشد.
گیربکس خودروی تویوتا پیریوس
به طور مثال شرکت تویوتا گیربکس e-CVT را معرفی کرده که از موتور الکتریکی در این گیربکس استفاده شده تا به نوعی یک قوای محرکه هیبریدی داشته باشیم.
همچنین تویوتا با اضافه کردن یک چرخدنده به گیربکسهای CVT معمولی خود مشکل رایج شروع حرکت ضعیف در این دست از گیربکسها را حل کردهاست.
این درحالیست که خودروهای چینی موجود در ایران معمولا با مشکل کندی شروع حرکت مواجهاند و مساله دیگری که باعث از بین رفتن لذت رانندگی میشود. توان پایین موتور این خودروها در دور موتورهای پایین (خودروهای فاقد توربو) است که باعث میشود راننده برای دریافت شتاب و قدرت نیاز به رانندگی با دورموتورهای بالا باشد.
رانندگی با دور موتور بالا نیز به معنای تحت فشار قرار گرفتن پیشرانه و وجود صدای زیاد به درون کابین است.
با همه اینها مشتریان اصلی گیربکسهای CVT ارزان قیمت خودروسازان چینی و ایرانی هستند که در ایران قرار بود از گیربکسهای ساخت شرکت پانج بلژیک استفاده شود که به علت بازگشت تحریم ها این مسئله به سرانجام نرسیدهاست.
گیربکسهای CVT به علت عدم استفاده از چرخدنده های رایج، حس شتاب گیری قدرتمندی ندارند و عدم اتصال موتور به گیربکس به خوبی حس میشود. در نتیجه شتاب گیری خودرو چندان سریع نخواهد بود و برای رسیدن به شتاب مناسب باید فشار زیادی به آن وارد شود.
به دلیل ظرفیت محدود انتقال قدرت، نمیتوان از این گیربکسها در محصولات با عملکرد بالا استفاده کرد. در نتیجه مناسب موتورهای توربو شده با گشتاور بالا نیستند.
جالب است بدانید کمپانیهای آلمانی نیز ب ام و (در سری خودروهای مینی) و فولکس واگن و آئودی باری مدتی از این گیربکسها استفاده میکردند اما در نهایت به دلیل کاهش شدید لذت رانندگی و خرابی زیاد تصمیم به حذف این نوع گیربکس از سری محصولات خود گرفتند.
عمر این دست از گیربکسها نیز به طور معمول کمتر از گیربکسهای دستی و اتوماتیک است و نیاز به سرویس دورهای دارد. در نتیجه خودروی شما به طور معمول باید چند روزی در تعمیرگاه بخوابد.
این مسئله با کمبود نیروی ماهر نیز تشدید میشود.
در نهایت عدم استفاده از فن آوریها جدید و کیفیت پایین قطعات به کار رفته در محصولات رایج وارداتی به ایران، باعث شده تا مالکین این دست از خودروها با مشکلات بسیار زیادی دست و پنجه نرم کنند. این مسئله به خصوص در بازار دستدوم به خوبی خود را نشان میدهد.
از مهمترین مشکلات رایج در گیربکس CVT خودروهای چینی موجود در کشور میتوان به پاره شدن تسمه انتقال قدرت بین دو پولی٬ افزایش خلاصی و لق شدن پولیها و مکانیزم جا به جایی مربوطه اشاره کرد که به وضوح به دلیل ضعف کیفیت قطعات و متالوژی رخ میدهد چرا که این مشکلات حتی در مورد خودروهایی با قدرت موتور کمتر از ۱۴۰ اسب بخار و کارکرد کمتر از یکصد هزار کیلومتر نیز رخ میدهد.
حتی در صورت سرمایهگذاری شرکت پانچ بلژیک در کشور ما و استفاده از این دست گیربکسها در محصولات داخلی، مشخص نیست که این گیربکسها با چه کیفیتی به تولید برسند و با توجه به علاقه وافر طرف ایرانی به کاهش هرچه بیشتر کیفیت، آینده چندان روشن و مناسبی در انتظار مصرف کننده ایرانی نخواهد بود.
چراغ راهنما یکی از مهمترین سیستمهای ایمنی خودرو در هنگام راننده است؛ در این مقاله با نحوهی کار چراغ راهنما و فلاشر آشنا خواهیم شد.
شاید چراغ راهنما خودرو، وسیلهای کماهمیتبه نظر رسد؛ با این حال استفاده از چراغ راهنما، مهمترین کاری است که راننده برای آگاه کردن دیگران از حرکت احتمالی خود با هدف به حداقل رساندن غافلگیریهای خطرناک، انجام میدهد.
شما احتمالا خودرویی که در نقطه کور دیدتان است را نمیبینید، اما راننده آن خودرو، چشمک زدن چراغ راهنمای شما را قبل از آنکه تغییر مسیر دهید، خواهد دید. خودداری از به کار بردن چراغ راهنما، دلیل بسیاری از حوادث رانندگی است و احتمالا سرچشمه بسیاری از خشونتهای خیابانی نیز قلمداد میشود. برای اکثر رانندگان، چراغهای راهنما بسیار ساده به نظر میرسند؛ شما اهرمی را به سمت پایین یا بالا فشار میدهید، که باعث چشمک زدن چراغ راهنمای خودرو میشود. در واقع پشت حرکت ساده دسته راهنما، فناوری جالبی وجود دارد.
مدار راهنما و فلاشر به عنوان زیرمجموعه سیستم ایمنی خودرو فعالیت میکنند و بخشی از آن به شمار میروند. در این مقاله، نگاهی اجمالی به دستگاهی تقریبا غیر معمول به نام اتومات راهنما یا چشمکزن حرارتی (thermal Flasher) خواهیم داشت؛ دستگاهی که باعث چشمک زدن چراغ راهنمای خودروی شما میشود. همچنین یاد خواهیم گرفت که چگونه چراغهای راهنما، پس از پایان گردش راننده فعالیت خود را متوقف میکنند. برای آگاهی از نحوه عملکرد چراغهای راهنما در خودرو با زومیت همراه باشید.
سیمکشی مدار راهنما
بیایید در ابتدا ببینیم نحوه سیمکشی مدار چراغ راهنما چگونه است. ابتدا به چگونگی ارتباط و اتصال مدار چراغ راهنما نگاهی میاندازیم. مدار چراغ راهنما، وقتی روشن خواهد شد که سوئیچ خودرو در حالت روشن (IG) قراردارد. این مجموعه در ترکیب با مدار فلاشر (جفت راهنما)، به عنوان بخشی از سیستم ایمنی خودرو عمل میکنند. یکی از تفاوتهای مدار راهنما با فلاشر این است، که فلاشر در حال خاموشی خودرو نیز کار میکند (برق خود را بدون واسطه از باتری یا رله دوبل دریافت میکند). اما مدار راهنما تنها هنگامی فعال است که سوئیچ خودرو روشن و در حال IG باشد.
انرژی برق، از میان پنل فیوز به اتومات راهنما یا چشمکزن حرارتی میرسد. از آنجا به دسته راهنما در پشت غربیلک فرمان میرود. بسته به موقعیت دسته راهنما، انرژی برق در سوئیچ متوقف شده یا به هر یک از چراغهای راهنمای سمت چپ و راست فرستاده میشود (که این مورد شامل چراغهای نمایشگر راهنما در صفحه داشبورد نیز خواهد شد). برق از میان رشته چراغها عبور میکند و نهایتا به بدنه (Ground) منتقل میشود. این موضوع تا حدودی ساده به نظر میرسد، اما مطمئنا کمی متعجب خواهید شد اگر بدانید که اتومات راهنما چگونه کار میکند.
اتومات راهنما
این دستگاه کوچک سیلندری شکل، اغلب در صفحه فیوز زیر داشبوررد خودرو قرار دارد. اتومات راهنما معمولا ارزان قیمت است و با اطمینان، مدت زمان زیادی کار میکند.
داخل اتومات راهنما، تعدادی اجزای ساده قرار دارند:
۱. اتصال الکتریکی که جریان برق را به سیم هدایت میکند
۲. فنر فولادی که کمی خم شده است و به اتصال الکتریکی وصل میشود
۳. سیم مقاوم در برابر جریان، که به دور قسمت کوچکتر فنر فولادی پیچیده شده است
زمانی که راننده دسته راهنما را رو به پایین فشار میدهد، اتومات راهنما به لامپهای چراغ راهنما وصل میشود و چراغ راهنما شروع به چشمک زدن میکند. در این حالت مدار کامل شده و جریان برق اجازه عبور پیدا کرده است. در ابتدا، فنر فولادی با اتصال الکتریکی تماس ندارد؛ بنابراین تنها چیزی که جریان را دریافت میکند، مقاومت است. جریان الکتریکی در طول سیم مقاومت کننده، جریان پیدا میکند و قطعه کوچکتر فنر فولادی را گرم میکند؛ سپس راه خود را به سمت چراغ راهنما ادامه میدهد. در این مرحله میزان جریان بسیار کم است، به طوری که چراغ حتی کمترین روشنایی هم ندارد.
در زمانی کمتر از یک ثانیه، قسمت کوچک فنر فولادی به اندازه کافی گرم میشود؛ به طوری که منبسط شده و قسمت بزرگتر و انحنادار فنر را صاف میکند. این عمل موجب میشود که فنر انحنادار به اجبار با اتصال الکتریکی تماس پیدا کند؛ بنابراین جریان برق بدون هیچ ممانعتی از مقاومت به سمت چراغهای راهنما جاری میشود. زمانی که هیچ جریانی از مقاومت عبور نمیکند، فنر به سرعت خنک میشود و مجددا به حالت قبل خود بر میگردد و باعث قطع مدار میشود. این چرخه مجددا شروع میشود و قطع و وصل جریان، با سرعتی معادل یک یا دو بار در ثانیه اتفاق میافتد. حال نگاهی به مکانیزم پسزن چراغ راهنما میاندازیم که هنگامی راننده گردش خود را تمام میکند، به طور خودکار غیر فعال میشود.
چراغ راهنما با مکانیزم پسزنی خودکار
اکثر خودروها مکانیزمی دارند که چراغ راهنما را پس از پایان گردش، خاموش میکنند. شما در مسیر مستقیم در حال رانندگی هستید و چراغ راهنمای سمت راست را روشن میکنید. سرعت خود را کم میکنید و فرمان را به سمت راست میچرخانید. چراغ راهنما همچنان در حال چشمک زدن است. هنگامی که چرخش به پایان رسید و فرمان را به سمت چپ بر میگردانید، چراغ راهنما خاموش میشود و دسته به وضعیت اولیه خود باز میگردد. این عمل چگونه انجام میشود؟
روی حلزونی (مارپیچ) فرمان، توپی شکافداری وجود دارد. چهار شکاف با فواصل برابر در اطراف توپی قرار دارند. هنگامی که چراغ راهنما روشن شود، اهرمی پلاستیکی که در داخل سوئیچ چراغ راهنما قرار دارد، وارد مسیر این شکافها میشود. هنگامی که شما دسته راهنما را به سمت بالا میبرید تا چراغ راهنمای سمت راست را فعال کنید، یک غلتک فنردار داخل شکاف در محفظه سوئیچ قرار میگیرد و دسته راهنما را در جای خود نگه میدارد. به طور همزمان یک اهرم پلاستیکی در داخل مسیر توپی، ایجاد فشار میکند. هنگامی که توپی به گردش خود در جهت ساعتگرد ادامه میدهد، شکافها با اهرم پلاستیکی برخورد میکنند و با تکان خوردن باعث دادن اجازه عبور به توپی میشوند. وقتی که فرمان دوباره به سمت چپ بچرخد، توپی در خلاف جهت پادساعتگرد خواهد چرخید و اهرم پلاستیکی را در جهت مخالف فشار میدهد. این عمل غلتک فنردار را مجبور میکند تا از شکاف خارج شده و دسته راهنما به موقعیت میانی خود برگردد.
بسیاری از خودروها مجهز به چراغهای راهنما در آینههای جانبی خود هستند. آینه جانبی مکان مناسبی برای چراغ راهنما است؛ زیرا اگر خودرویی در نقطه کور دید شما قرار گرفته باشد، راننده احتمالا قادر به دیدن پشت خودروی شما نخواهد بود. آینهها از چراغهای LED بهره میبرند و معمولا به شکل پیکانی که جهت چرخش خودرو را نشان میدهد، هستند.
چراغهای LED در پشت شیشه آینه جانبی خودرو قرار میگیرند، به همین علت راننده از داخل تنها پیکانی روشن با نور کم میبیند. اما در بیرون خودرو، سایر رانندگان پیکانی با نور درخشان خواهند دید. با توجه به استفاده از چراغ LED در آینههای جانبی، این سیستم یک مزیت اضافی نیز دارد؛ چراغهای LED یک پنجم ثانیه سریعتر از چراغهای راهنما مجهز به لامپهای معمولی هستند. شاید این زمان خیلی قابل توجه به نظر نرسد، اما در سرعت ۱۰۵ کیلومتر بر ساعت، خودرو مسافتی معادل ۵.۸ متر را در یک پنجم ثانیه طی میکند. چراغهای LED موجود در آینه جانبی خودرو میتوانند به سایر رانندگان، زمان و مسافت بیشتری برای جلوگیری از برخورد و تصادف احتمالی بدهند.
کمک فنرها مهمترین نقش را در ضربهگیری دارند. وقتی ماشین از روی دست اندازها عبور میکند، کمک فنرها ضربات را دفع میکنند تا به ماشین ضربه وارد نشود. نبود کمک فنرها باعث میشود که خودرو در دست اندازها یا ترمزهای شدید بالا و پایین شود و تمام ضربه به ماشین وارد شود. نقش کمک فنرها در سیستم خودرو پر رنگ و ضرروی است در صورتی که نبود آنها خودرو را در مدت کوتاهی بیمصرف میکند. درباره کمک فنر خودرو خود چه میدانید؟
کمک فنر چیست؟
کمک فنر ها از مهمترین قطعات سیستم تعلیق خودرو هستند که ابعاد و اشکال مختلفی دارند و در کنار هر چرخ یک کمک فنر تعبیه شده است. کمک فنرها ضربات وارد شده به خودرو را به حداقل میرسانند تا ضربه به جلوبندی و اتاق خودرو وارد نشود. همچنین کمک فنرها مانع از لرزش خودرو میشوند. اگر کمک فنر ها آسیب دیده باشند، عبور از دستاندازها و سطوح ناهموار تقریبا غیرممکن است چراکه به اتاق خودرو و راننده ضربه وارد میشود. هنگامی که خودرو در سطوح ناهموار در حال حرکت است ضربات به کمک فنر وارد میشود و فنرها با باز و بسته شدن ضربات را دفع میکنند. کمک فنرها انواع مختلفی دارند و بسته به اینکه از چه نوعی هستند، قطعات آنها تغییر میکند. به طور کلی بیشتر کمک فنرها از قطعاتی مانند فنر، پایه کمک، ضربهگیر، میل کمک، سوپاپ سر میل کمک، گاز یا مایع سیال و توپی سر کمک فنر تشکیل شدهاند.
انواع کمک فنر خودرو
کمک فنرها انواع مختلفی دارند و با توجه به وزن، اندازه و نوع خودرو به کار گرفته میشوند. هر کدام از کمک فنرها تنظیمات مربوط به خود را دارد. کمک فنر در خودروهای حمل بار سفت تنظیم میشود تا بتواند وزن بار را تحمل کند اما در خودروهای سواری معمولا نرم تنظیم میشود تا ضربهای به سرنشینان و خودرو وارد نشود و رانندگی با آن راحتتر باشد.
هیدرولیکی (روغنی)
بیشتر خودروها معمولا کمک فنر روغنی دارند. همانطور که از نام آن مشخص است در فنر از روغن استفاده شده است و پس از اینکه ضربهای به کمک خودرو وارد میشود، روغن موجود در کمک به محفظهای وارد میشود و پس از باز شدن فنر به محفظه بازمیگردد و این سبب میشود که ارتعاشات وارد شده به خودرو توسط فنرها دفع شود.
هیدرواستاتیک
در این نوع کمک فنر به جای استفاده از روغن، از گاز نیتروژن و گازهای دیگر استفاده شده است. هنگامی که به کمک فنر ضربه وارد می شود گازهای موجود مانع از ایجاد حباب هوا میشوند و فنر هنگام باز و بسته شدن عملکرد بهتری دارد.
تلسکوپی
کمک فنرهای تلسکوپی از نوع کمک فنرهای روغنیاند و قدرت ضربهگیری آنها بالا است. سوراخهایی که برای خروج روغن در کمک فنرهای تلسکوپی وجود دارد بزرگتر است و این سبب میشود که پس از ضربه، فنر با سرعت بیشتری جمع شود ولی هنگام باز شدن روغن از سوراخهای کوچکتری به محفظه برمیگردد و این سبب میشود که فنز به سرعت باز نشود و ضربات بیشتری گرفته شود. رانندگی با خودروهایی که کمک فنر تلسکوپی دارند آسانتر است.
اهرمی
در کمک فنرهای پیستونی یک اهرم وجود دارد که به پیستون فشار وارد میکند و باعث میشود که فنر سریعتر جمع شود و با سرعت کمتری باز شود که دلیل آن خروج آرامتر روغن است. کمک فنر اهرمی نیز ارتعاشات وارد شده به خودرو را بیشتر از سایر مدلها کاهش میدهند.
نشانههای خرابی کمک فنر چیست؟
هر گونه تغییر شکل در کمک خودرو نشان دهنده یک آسیب است. در این شرایط تغییر شکل میتواند ناشی از تصادف یا ضربه باشد و افتادگی در محل فنرها نیز نشان دهنده نقص در آن است.
اگر روی کمک فنرها روغن وجود داشته باشد نشان دهنده نشتی روغن است. آسیب دیدن آب بندی محفظه روغن سبب نشتی آن میشود و در صورت روغن ریزی باید نسبت به تعویض فنرها اقدام کرد.
خودرو در سطح ناهموار نباید به طور غیر طبیعی بالا و پایین شود و اگر خودرو در سطح ناهوار حالت فنری و سر و صدا داشته باشد نشان دهنده اشکال در کمک فنرهاست و باید بررسی شود.
اگر خودرو در ترمز شدید حالت شیرجه داشته باشد باید کمک فنرها مورد بررسی قرار گیرد.
در صورتی که خودرو در پیچها زیاد میپیچد و کنترل آن دشوار است به احتمال زیاد ایرادی در کمک فنرها وجود دارد.
ساییده شدن لاستیکها نیز میتواند یکی از دلایل نقص در کمک فنرها یا سیستم تعلیق خودرو باشد.
اگر چرخها در جاده میرقصند و یا بالا و پایین میشوند احتمالا به دلیل فرسودگی فنرها است و باید تعویض شوند.
کمک فنرها از قطعات مصرفی خودرو هستند و بهتر است بعد از هر ۸۰ هزار کیلومتر تعویض شوند البته همه چیز بستگی به نوع و فضای رانندگی دارد و بهتر است درباره تعویض آن با تعمیرکاران مشورت کرد.
برای افزایش طول عمر کمک فنرها چه باید کرد؟
جلوبندی خودرو از مهترین عواملی است که سبب کنترل خودرو میشود و بهتر است در سرویسهای دورهای ایرادات آن برطرف شود. تنظیم جلوبندی در افزایش عمر کمک فنرها نقش مهمی دارد. یکی دیگر از عواملی که سبب آسیب به کمک فنرها میشود لاستیک فرسوده است و در صورت از بین رفتن آج لاستیک و فرسایش آن باید تعویض شود. رانندگی روان و غیرهیجانی از مهمترین عواملی است که سبب افزایش طول عمر کمک فنرها میشود.
هر آسیبی در کمک فنرها رانندگی آسان و روان را سختتر میکند. بهتر است نسبت به سلامتی آنها حساس باشید چراکه فنرها به عنوان ستونهای خودرو شمره میشوند و هر آسیبی سبب ریزش کل خودرو میشود پس نگهداری و رسیدگی به آن اهمیت بسیاری دارد.
میل موج گیر (Sway bar) یکی از بخش های مهم سیستم تعلیق (Suspension) خودروست که در نقاط اتصال آن به سمت چپ و راست بدنه از لاستیک هایی استفاده شده است که یک سمت آن ها برش خورده است.
این قطعه طراحی شده است تا پارازیت های وارده از سطح جاده را کم کند، انرژی وارده از طرف دست اندازها و ترک های مسیر را جذب کند و به طور کلی، سواری نرم تر و راحت تری را در اختیار سرنشینان قرار دهد. از دیگر قابلیت های مهم این لاستیک ها این است که در هنگام پیچیدن از کج شدن (Rolling) بیش از اندازه اتاق خودرو جلوگیری می کند.
عمر این لاستیک ها در مقایسه با دیگر قطعات مصرفی خودرو بسیار طولانی تر است (حدود ۶۰۰۰۰ کیلومتر)، اما پس از مدتی کارایی سابق خود را به تدریج از دست می دهند و در اثر این اتفاق تغییراتی در سواری خودرو حس می شود که دارای طیف وسیعی است. به عبارتی، تغییر به وجود آمده می تواند لرزش ساده و یا مشکل بزرگ در فرمان پذیری (Steering) و یا هندلینگ (Handling) خودرو باشد.
اطلاعاتی که در ادامه آورده شده است این امکان را به شما می دهد تا شخصاً بتوانید تشخیص دهید که عیب به وجود آمده در خودرو ناشی از لاستیک چاک دار است یا نه.
کندی و تنبلی در هندلینگ خودرو
در صورتی که شما زمان های زیادی را از خودروی خود استفاده کنید، میزان انعطاف پذیری و هندلینگ خودرو را کاملاً می دانید و در صورت تغییر در این میزان به راحتی تشخیص می دهید که یک جای کار مشکل دارد.
در صورتی که تشخیص دادید هندلینگ خودروی شما نسبت به قبل کندتر و تنبل تر شده است، به خصوص در پیچ های تند و یا در پیچ ها احساس کردید که خودروی شما نسبت به قبل ناپایدار تر شده است، می توانید این علائم را به پای لاستیک چاک دارها بگذارید و نسبت به تعویض آن ها اقدام کنید.
در صورت مشاهده چنین علائمی به سرعت نسبت به تعویض این لاستیک ها اقدام کنید، زیرا فرآیند تدریجی خوردگی و از کار افتادن این لاستیک ها سریع است و اگر تعویض آن ها به موقع صورت نگیرد می تواند موجب شود در موقعیت های خطرناکی قرار گیرید و در شرایطی که بسیار نرمال به نظر می رسد و در گذشته به راحتی از آن گذر می کردید دچار مشکل شوید و کنترل خودرو را از دست دهید.
به گوش رسیدن صدای تقتق از زیر خودرو که مانند صدای جغجغه است
محل قرار گیری میل موج گیر در زیر خودروست و لاستیک های چاک دار رابط بین بدنه و میل موج گیرند. در صورت از کار افتادن و یا پاره شدن این لاستیک ها، میل موج گیر در محل قرارگیری خود ناپایدار می شود و در اثر این ناپایداری هنگام رانندگی صدای تقتق از خود تولید می کند. صدای تولیدشده هنگام پیچیدن و یا عبور از مسیرهای ناهموار تقویت شده و موجب آزار سرنشینان می شود. محل تولید صدا از زیر پا و از کف خودروست و به شدت محسوس.
به گوش رسیدن صدای جیرجیر از زیر خودرو
به گوش رسیدن صدای جیرجیر نشان از این دارد که فرآیند از کار افتادن لاستیک ها شروع شده است. این صدا هنگام عبور از دست اندازها و پیچش های شدید به چپ و راست قابل ملاحظه می شود. علت تولید این صدا ساییده شدن فلز بر روی فلز است که بر اثر خشک بودن لاستیک های آن ناحیه است. در اکثر مواقع با اضافه کردن مقداری گریس به لاستیک ها این صدا از بین می رود، اما اگر علت تولید صدا خشک شدن و ترک داشتن لاستیک باشد باید نسبت به تعویض آن ها اقدام کرد.
پس از بروز این علائم، خودروی خود را با استفاده از جک مقداری بالا بیاورید و از استحکام جک مطمئن شوید. سپس در صورت قابل رؤیت بودن لاستیک ها، آن ها را بررسی کنید، لاستیک ها می بایست بدون ترک و پارگی باشند.
پس از بررسی بصری لاستیک ها میل موج گیر را با دست حرکت دهید، در صورتی که میل موج گیر کمی جابهجا شد مشکل از لاستیک هاست، زیرا لاستیک ها به مرور زمان گشاد شده اند و به همین دلیل میل موج گیر کمی جابهجا می شود.
بعضی اوقات تشخیص لاستیک چاک دار خراب از سیبک موج گیرِ (Sway bar link) خراب دشوار است. به خاطر داشته باشید که هنگام عبور از سرعت گیرها اگر لاستیک چاک دار ها فرسوده باشند صدای جیرجیر به گوش می رسد و اگر سیبک موج گیرها خراب باشند کوبش با صدا تپ تپ به گوش می رسد.