بازدیدها: 164

رله‌ی استارت برای رساندن برق از باتری به آهنربای استارت به کار می‌رود. اگر این رله فعال شود، استارت شروع به چرخیدن کرده و موتور روشن می‌شود. اگر رله‌ی استارت درست عمل کند، مدار استارت خودرو کامل شده و باعث می‌شود خودرو خاموش و روشن شود. خرابی این قطعه عملا غیرممکن است و بعید است که شما با ایرادی در آن مواجه شوید اما هر قطعه‌ی مکانیکی عمری دارد و بعد از عمر مفیدش باید تعویض شود.

بسیاری از خودروها و کامیون‌های امروزی یک سوئیچ الکترونیکی برای استارت دارند که از راه دور عمل می‌کند. این کلید یک تراشه‌ی الکترونیکی دارد که مستقیما به کامپیوتر خودروی شما متصل است و اجازه می‌دهد سیستم استارت فعال شود. ممکن است این سیستم هم دچار اشکال شود و پیام‌های هشداری را در پنل خودرو نمایش دهد. در ادامه با برخی از علائم خرابی این قطعه آشنا می‌شویم.

خودرو روشن نمی‌شود

واضح‌ترین علامت خرابی رله، روشن نشدن خودرو پس از استارت‌زدن است. همان‌طور که گفته شد، در سیستم‌های الکترونیکی استارت خودروهای جدید از کلید فیزیکی خبری نیست. بااین‌حال، زمانی‌که به آن فرمانی داده می‌شود، باید یک سیگنال به رله‌ی استارت ارسال کند. اما اگر این دکمه را فشار دهید یا کلید سوئیچ را بچرخانید و خودرو روشن نشود، ممکن است اشکال از رله‌ی استارت باشد. این مشکل به یک ایراد در مدار الکتریکی استارت برمی‌گردد و به تعداد دفعاتی که استارت می‌زنید، ارتباطی ندارد. اگر مدار هنوز به‌کلی دچار اشکال نشده باشد، صدای تق‌تق حین استارت‌زدن به گوش می‌رسد.

استارت پس از روشن‌شدن خودرو قطع نمی‌شود

وقتی موتور خودروی شما روشن می‌شود، باید سوئیچ یا دکمه‌ی استارت را رها کنید. در این حین انتظار می‌رود که مدار استارت قطع شود و اتصال استارت به موتور را از بین ببرد. اگر استارت پس از روشن شدن خودرو در مدار باقی ماند، تقریبا می‌توان مطمئن بود که رله‌ی استارت دچار اشکال شده است. اگر چنین اشکالی پیش بیاید، احتمال آسیب‌رسیدن به استارت، مدار استارت و سیستم انتقال قدرت وجود دارد.

دیده‌شدن مشکلات متناوب در روشن‌شدن خودرو

اگر رله‌ی استارت درست عمل کند، هربار که آن را فعال کنیم، نیروی الکتریکی را به سیستم استارت منتقل می‌کند. اما ممکن است بر اثر حرارت، گرد و خاک یا مشکلات دیگر، رله به درستی عمل نکند. اگر سعی دارید که خودرو را روشن کنید اما روشن نمی‌شود و با دوباره انجام دادن این کار خودرو روشن می‌شود، به احتمال زیاد مشکل از رله است.

صدای تق‌تق حین استارت‌زدن

این اتفاق اغلب زمانی رخ می‌دهد که باتری شما جریان کمی را تولید می‌کند اما می‌تواند علامت عملکرد ناقص رله‌ی استارت هم باشد. رله یک قطعه‌ی صفر و یکی است. یعنی یا جریان را کامل عبور می‌دهد یا اصلا عبور نمی‌دهد. بااین‌حال، یک رله‌ی خراب می‌تواند چنین صدایی را در مدار استارت ایجاد کند. رله‌ی استارت یک قطعه با عمر بالا و بسیار قابل اطمینان است اما ممکن است به دلایلی دچار ایراد شود. اگر با هریک از علائم بالا مواجه شدید، حتما عملکرد این رله را مورد بررسی قرار دهید.

در اتواپ بیشتر بخوانید:

راهنمای جامع سرویس‌های خودرو

مبدل گشتاور چیست و چگونه عمل می کند؟

آشنایی با عملکرد و عیب‌یابی بوق خودرو

بازدیدها: 197

انجام دادن به‌موقع و صحیح سرویس‌های خودرو نه‌تنها ارزش وسیله‌ی نقلیه را در طولانی‌مدت حفظ می‌کند بلکه قابلیت اطمینان و امنیت آن را هم حفظ می‌کند. یک سرویس متداول خودرو شامل کارهایی است که برخی از آن‌ها را نمی‌توان در منزل انجام داد و لازم است به مکانیک مراجعه شود. با وجود این شناختن سرویس‌های خودرو و نحوه‌ی انجام‌گرفتن آن‌ها برای یک راننده می‌تواند بسیار مفید باشد. در ادامه در چهار بخش شامل فیلترها و مایعات، ترمزها و تسمه‌ها، سیستم الکتریکی و قسمت خارجی خودرو به شرح عملیات‌های مورد نیاز در سرویس و نگه‌داری اتومبیل خواهیم پرداخت.

۱. فیلترها و مایعات خودرو

بررسی نیازهای خودرو با رجوع به دفترچه‌ی راهنما

بسیاری از سرویس‌هایی که روی خودروها انجام می‌شوند، مشترک هستند و در تمام دنیا به یک شکل انجام می‌شوند. اما برخی از سرویس‌ها متفاوت است و باید آن را بسته به نوع، برند و سال ساخت خودرو انجام داد. برای این منظور باید دفترچه‌ی راهنمای خودرو را حتما مطالعه کرد. در دفترچه‌ی راهنمای هر خودرویی گفته می‌شود که سرویس‌های آن خودرو در چه فواصلی باید انجام شوند. یکی از سرویس‌هایی که در هر مدل خودرو تفاوت دارد، زمان تعویض تسمه تایم است. تأخیر در تعویض کردن تسمه تایم می‌تواند باعث آسیب دیدن موتور خودرو و به‌خصوص سرسیلندر شود.

اگر به دفترچه راهنمای خودرو دسترسی ندارید، به وب‌سایت سازنده مراجعه کنید.

بررسی مخازن و اضافه کردن مایعات در صورت نیاز

زیر کاپوت خودرو چندین مخزن پلاستیکی برای مایعات مختلف خودرو مانند روغن ترمز، آب رادیاتور، مایع شیشه‌شور و روغن هیدرولیک فرمان وجود دارد. هر یک از این مخازن دو خط روی بدنه‌ی خود دارند که حد پر و خالی مخزن را نشان می‌دهد. اگر راننده در هنگام بازدید مخازن مشاهده کند که مایع مخزنی از حد حداقل مجاز پایین‌تر رفته است، باید مایع را اضافه کند تا حدی که سطح مایع به خط بالایی یعنی حداکثر میزان برسد.

برخی از خودروها نیازمند نوع خاصی از مایع خنک‌کننده یا روغن ترمز هستند. برای دانستن این اطلاعات باید حتما به دفترچه‌ی راهنمای خودرو مراجعه کرد. برای پر کردن مایع ابتدا باید در مخزن را باز کرد، سپس مایع را تا خط Full پر کرد و در مخزن را محکم بست.

تعویض روغن موتور به‌ازای هر ۵ هزار کیلومتر

بهتر است فارغ از نوع خودرو، روغن موتور را هر ۵ هزار کیلومتر یک‌بار تعویض کنید. برای این کار باید خودرو روی جک یا چاله برده شود و با باز کردن پیچ مشخص، روغن آن را تخلیه کرد. سپس باید فیلتر روغن را جدا کرد. پیش از نصب فیلتر روغن جدید بهتر است کمی روغن را با انگشت به واشر دور آن آغشته کرده و سپس فیلتر جدید را در جای خود محکم کرد. مرحله‌ی بعدی بستن پیچ کارتل و سپس پر کردن روغن موتور است.

هنگام پر کردن روغن موتور باید میزان و نوع روغن را از دفترچه‌ی راهنمای خودرو مطالعه کرد. خودروهای مختلف ظرفیت روغن موتور متفاوتی دارند؛ در نتیجه حتما باید میزان دقیق را از دفترچه چک کرد.

تعویض سالانه‌ی فیلتر هوا

فیلتر هوای موتور از ورود آلودگی‌ها و خاک به درون موتور جلوگیری می‌کند. بیشتر فیلترهای هوا را باید سالی یک‌بار تعویض کرد. برخی فیلترها نیز در بازار وجود دارند که نیاز به تعویض آن‌ها نیست و تنها باید تمیز شوند. فیلتر هوا درون بخشی به نام هواکش نصب می‌شود. هواکش در خودروهای مختلف با استفاده از پیچ یا بست کلیپسی قابل جداسازی است تا بتوان به فیلتر هوا دسترسی پیدا کرد.

پس از جدا کردن فیلتر کهنه، باید فیلتر جدید را درون هواکش قرار داد و هواکش را به‌طور صحیح در جای خود بست.

از بنزین مناسب با نوع خودرو استفاده کنید

عدد اکتان نشان‌دهنده‌ی مقاومت و پایداری بنزین در برابر فشار است. پیشرانه‌هایی که ضریب تراکم بالایی دارند (مانند پیشرانه‌های توربوشارژر یا سوپرشارژر) معمولا به بنزین با اکتان بالا نیاز دارند. استفاده از بنزین اکتان پایین در چنین خودروهایی می‌تواند باعث خرابی پیشرانه و به وجود آمدن مشکلات متعدد در طول زمان شود. در اکثر خودروهایی که نیاز به بنزین اکتان بالا دارند، این مسئله روی در باک نوشته می‌شود. اگر چنین چیزی را در آنجا مشاهده نشود، باید به دفترچه‌ی راهنمای خودرو رجوع کرد.

تعویض فیلتر بنزین به‌ازای هر ۶۰ هزار کیلومتر

فیلتر بنزین وظیفه‌ی جلوگیری از ورود خاک و ذرات اضافی به سیستم سوخترسانی را بر عهده دارد. فیلتر بنزین را می‌توان با دنبال کردن مسیر سوخت از سمت باک تا محفظه‌ی موتور پیدا کرد. از نظر ظاهری فیلتر بنزین شبیه یک سیلندر استوانه‌ای است که یک مجرای ورودی و یک خروجی دارد. هنگام جدا کردن فیلتر بنزین بهتر است یک ظرف زیر آن گرفته شود تا اگر بنزین داخل آن شروع به بیرون ریختن کرد، بتوان نشتی را کنترل کرد. برای جدا کردن نگه‌دارنده‌ی فیلتر بنزین نیز می‌توان از یک پیچ‌گوشتی ساده‌ی دو سو استفاده کرد. هنگام نصب فیلتر بنزین باید به جهت نصب آن توجه کرد و این مورد معمولا با یک علامت روی فیلتر نشان داده می‌شود.

تعویض آب رادیاتور یک بار در سال

سالی یک بار باید آب رادیاتور یا ضدیخ را تخلیه کرد. برای این منظور در بعضی خودروها یک پیچ تخلیه زیر رادیاتور قرار دارد و در دیگر مدل‌ها هم باید با باز کردن شلنگ‌های رادیاتور، ضدیخ را تخلیه کرد. سپس باید در رادیاتور را در بخش بالایی آن باز کرده و ضد خ و آب را اضافه کنیم. در اکثر خودروها ضدیخ و آب را باید با نسبت ۵۰/۵۰ مخلوط کرد ولی برای اطمینان بهتر است دفترچه‌ی راهنمای خودرو چک شود. بررسی دفترچه‌ی راهنما از این جهت حائز اهمیت است که ممکن است سازنده ضدیخ خاصی را برای خودرو پیشنهاد کند. حجم مایع مورد نیاز نیز در دفترچه‌ی راهنما قید می‌شود.

پاک کردن رادیاتور از حشرات

باقی‌مانده‌ی حشرات روی رادیاتور می‌تواند تأثیر منفی روی کارایی این قطعه‌ی مهم داشته باشد. برای حل این مشکل محلول‌های مخصوصی در بازار وجود دارند که با اسپری کردن آن‌ها روی رادیاتور به‌راحتی می‌توان حشرات را پاک کرد. این اسپری باید ۲ دقیقه روی رادیاتور باقی بماند و سپس می‌توان آن را پاک کرد. برخورد اشیای تیز و سخت به رادیاتور می‌تواند به آن آسیب بزند پس هنگام پاک کردن باید مراقب بود.

۲. نگه‌داری از ترمزها، شلنگ‌ها و تسمه‌ها

لنت‌های ترمز را هر ۳۰ هزار کیلومتر تعویض کنید

بروز مشکل در سیستم ترمز می‌تواند بسیار خطرناک باشد به همین علت اگر راننده احساس کند که ترمزها کارایی کافی ندارند، باید نسبت به تعویض لنت‌ها اقدام کند. اگر مالک بخواهد این کار را در خانه انجام دهد، باید خودرو را روی جک ببرد و چرخ‌ها را باز کند. مرحله‌ی بعدی جدا کردن کالیپر ترمز است که این کار با باز کردن دو پیچ انجام می‌شود. سپس می‌توان به‌راحتی لنت‌ها را از جای خود درآورد. برای اینکه به‌راحتی بتوان پیستون‌های کالیپر را به عقب هل داد، می‌شود از یک گیره‌ی C شکل یا از یک پیچ گوشتی به‌عنوان اهرم استفاده کرد.

تعویض تسمه‌های خراب

در هر سرویس دوره‌ای لازم است که تسمه‌های خودرو بازدید و در صورت نیاز تعویض شوند. هنگام قرار دادن تسمه‌ی جدید در جای خود باید دقت شود که مسیر تسمه به درستی دنبال شده و در جای صحیح قرار داشته باشد.

تعویض شلنگ‌های آسیب‌دیده

با باز کردن کاپوت به‌راحتی می‌توان شلنگ‌های پلاستیکی را بازدید کرد. اگر هرگونه پارگی یا ترک روی شلنگ مشاهده شود، باید آن را تعویض کرد. هنگام جدا کردن شلنگ‌ها هم باید توجه داشت که زیر آن‌ها یک ظرف گرفته شود که مایع یا روغن به جاهای دیگر نریزد. پیش از نصب شلنگ جدید هم باید قطر و طول آن چک شود.

۳. نگه‌داری از سیستم برق خودرو

قطب‌های باتری را سالی یک‌بار تمیز کنید

قطب‌های باتری گاه سولفاته می‌شوند و جرم می‌گیرند. این جرم‌گیری می‌تواند روند ارسال جریان برق را با مشکل مواجه کند. برای پاک کردن این جرم‌ها ابتدا باید قطب منفی باتری را آزاد کنید. قطب‌های باتری با شل کردن پیچ بالای آن‌ها به‌سادگی جدا می‌شوند. سپس قطب مثبت را آزاد کنید. برای زدودن جرم سولفات یک قاشق غذاخوری معادل ۱۳.۸ گرم جوش شیرین را با یک فنجان یا ۲۴۰ میلی لیتر آب مخلوط کنید و سپس با یک مسواک قطب‌های باتری را بشویید.

با استفاده از مسواک هم سر باتری‌ها و هم سر فلزی سیم‌ها را تمیز کنید. پیش از نصب دوباره‌ی سر باتری‌ها، آن‌ها را با دستمال خشک کنید. سپس ابتدا سر مثبت و بعد سر منفی را در جای خود نصب و محکم کنید.

بررسی و تعویض لامپ‌ها

برای بررسی لامپ‌ها باید از یک نفر بخواهید جلوی خودرو بایستد. سپس اقدام به تست تک تک چراغ‌ها کنید و از همراهتان بخواهید به عقب خودرو برود تا چراغ‌های عقب را هم چک کند. در صورتی که لامپی سوخته باشد، به‌سادگی می‌توانید با باز کردن درپوش پشت چراغ، به بخش لامپ‌ها دسترسی پیدا کرده و لامپ را تعویض کنید. اگر در خودرویی تعویض لامپ به‌سادگی میسر نباشد، باید به راهنمای خودرو رجوع شود.

بررسی فیوزها

برای تعویض فیوزهای سوخته ابتدا باید دو جعبه فیوز خودرو را پیدا کرد. معمولا یکی از جعبه فیوزها در قسمت سمت چپ پای راننده و دیگری درون کاپوت قرار دارند. برای اینکه بدانید کدام فیوز به چه بخشی ارتباط دارد، باید به دفترچه‌ی راهنما رجوع کنید. هنگام جایگزین کردن فیوز سوخته هم دقت کنید که فیوز جدید دارای آمپر یکسانی با فیوز قبلی باشد.

تعویض شمع‌ها به‌ازای هر ۵۰ هزار کیلومتر

برای دسترسی به شمع‌ها باید کاپوت را باز کرده و سپس کوئل را باز کنید. پس از یافتن شمع باید با آچار شمع مخصوص اقدام به باز کردن آن کنید. باید توجه داشت که شمع‌های نو حتما پیش از نصب بازدید شوند و فاصله‌ی بین الکترود آن‌ها اندازه‌گیری شود. فاصله‌ی بین الکترود شمع را با ابزار اندازه‌گیری مخصوصی به نام فیلر اندازه می‌گیرند و عدد دقیق آن برای هر خودرو در دفترچه‌ی راهنما آمده است.

برای نصب شمع، ابتدا باید آن را با دست در جای خود قرار داد و تا جای ممکن سفت کرد، سپس باید با آچار شمع، آن را محکم کرد.

استفاده از اسکنر ODB یا دیاگ کردن خودرو

اگر چراغ چک موتور خودرو روشن شود، برای دانستن دلیل آن به یک دستگاه دیاگ یا OBD نیاز است. دستگاه دیاگ با استفاده از درگاهی که معمولا در پایین فرمان و زیر پای راننده یا درون داشبورد قرار دارد، به خودرو وصل می‌شود و می‌تواند کد خطای مربوطه را بخواند. پس از نصب سوکت دیاگ باید کلید خودرو را در حالت On  قرار دهید تا اسکن کردن کد خطا شروع شود.

در برخی دستگاه‌های دیاگ، دستگاه کد خطا را برای شما توضیح می‌دهد ولی در برخی دستگاه‌ها تنها یک کد نشان داده می‌شود. باید این کد را یادداشت کرده و در سایت سازنده یا دفترچه‌ی راهنمای تعمیرات مشاهده کنید. هر یک از کدهای خطا نشان‌دهنده‌ی بروز ایراد در یک بخش از خودرو هستند. کار با دستگاه دیاگ سخت نیست و هر کسی می‌تواند یک اسکنر OBD خریداری کند و با خود به همراه داشته باشد.

۴. قسمت‌های خروجی خودرو

تنظیم باد لاستیک‌ها

برای دانستن فشار باد مجاز تایرها باید به دیواره‌ی تایر نگاه کرد. معمولا سازندگان تایر حداکثر فشار باد مجاز تایر را روی آن با واحد psi می‌نویسند. اگر نتوانستید این عدد را روی تایر پیدا کنید، معمولا برچسبی درون در یا روی رکاب سمت راننده وجود دارد که اطلاعات فشار باد تایر روی آن نوشته می‌شود. برای تنظیم باد تایرها ابتدا باید درپوش نازل را باز کرد و فشارسنج را روی آن قرار داد. اگر عدد نشان‌داده‌شده روی فشارسنج کمتر از میزان مجاز باشد، باید با یک کمپرسور باد تایر را تا میزان مجاز اضافه کرد. اگر فشار باد لاستیک‌ها کم‌تر از میزان مجاز باشد، مصرف سوخت خودرو افزایش پیدا کرده و عمر لاستیک‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند.

جابجایی تایرها هر ۸ هزار کیلومتر

یک راننده حتما باید اطمینان حاصل کند که تایرها در فواصل مشخص و ثابتی جابه‌جا شوند. تایرها به‌صورت ضربدری هم باید جابه‌جا شوند که ترتیب آن در شکل بالا کامل نشان داده شده است. دلیل اصلی این کار را باید در استهلاک متفاوت تایرهای جلو و عقب عنوان کرد. چون فشار ناشی از ترمزگیری روی چرخ‌های جلو بیشتر است در نتیجه، آ‌ن‌ها فرسایش بیشتری نسبت به چرخ‌های عقب دارند. اگر تایرها جهت‌دار نباشند، می‌توانید آن‌ها را به‌جز جلو و عقب کردن چپ و راست نیز بکنید. اما تایرهای جهت‌دار را تنها باید در جهت آج‌های آن‌ها نصب کنید.

تعویض تیغه‌های برف پاک‌کن

برف‌پاک‌کن‌ها از مهم‌ترین قطعات ایمنی خودرو به شمار می‌روند. زمانی‌که تیغه‌ی برف پاک‌کن‌ها آسیب ببیند یا شروع به پوسیدن کند، باید فورا آن‌ها را تعویض کنید. در بیشتر خودروها جدا کردن تیغه کار ساده‌ای است. اگر هنگام نصب برف پاک‌کن جدید به مشکل برخوردید، باید به دفترچه‌ی راهنمای تعمیرات خودرو رجوع کنید.

مراقبت از رنگ بدنه

شاید بسیاری فکر کنند که رنگ بدنه تنها برای زیبایی است اما رنگ نقش حفاظتی از بدنه را نیز بر عهده دارد و از بروز پوسیدگی جلوگیری می‌کند. یکی از راه‌های مراقبت از رنگ خودرو استفاده از واکس است. بهتر است هر ۶ ماه یکبار بدنه را واکس بزنید. برای این کار ابتدا باید خودرو به‌خوبی شسته شود. پس از خشک شدن بدنه باید واکس را روی بدنه استفاده کرد. پس از خشک شدن واکس باید با یک پارچه بدنه را پاک کرد

درخواست آنلاین تعمیرکار خودرو فقط در اتواپ…

اتواپ، تعمیرگاهی به وسعت یک شهر

بازدیدها: 261

بعضی از فناوری‌ها آنقدر در زندگی روزمره اساسی و مهم هستند، که انسان‌ها انتظار دارند همیشه به خوبی کار کنند. وقتی تجهیزی ساده مثل بوق خودرو که حتی فکر نمی‌کنیم دقیقا چه زمانی به آن احتیاج داریم، خراب شود؛ احتمالا مضطرب خواهیم شد. بوق خودرو، گاهی اوقات می‌تواند برای راننده، سرنشینان و حتی عابرین پیاده ایجاد مزاحمت و دردسر کند. از جمله این موارد شرایطی ایت که بوق به هیچ وجه کار نمی‌کند یا برعکس، نمی‌توان صدای آن‌را قطع کرد.

بوق خودرو چگونه کار می‌کند؟

بوق خودرو به بعضی فناوری‌های ساده تکیه می‌کند. اصول اساسی اکثر سیستم‌های بوق خودرو برای ده‌ها سال بدون تغییر باقی مانده است. ایده‌ی اصلی این است که بعضی از سوییچ‌ها، که معمولاً جایی در فرمان قرار دارند، مدار بوق را فعال می‌کنند. بعضی از خودروها دارای بوق واحد هستند و بعضی دیگر از دو بوق بهره می‌برند که هر کدام با فرکانس متفاوتی کار می‌کنند.

در مدار معمولی بوق خودرو، سوئیچ یا دکمه‌ی بوق زیر دست راننده به رله‌ای وصل می‌شود. رله‌ی (Relay) بوق به سه بخش کلید بوق، قطب مثبت باتری و قطعه‌ی اصلی بوق متصل است. وقتی راننده بوق را فعال می‌کند، رله به بوق، برق لازم را انتقال می‌دهد. چنین فرایندی باعث ایجاد عیوب احتمالی در کلید بوق، رله‌ی بوق، قطعات بوق و سیم‌کشی می‌شود. وقتی یکی از این موارد معیوب شوند، سیستم، به‌درستی کار نمی‌کند. مشکلات احتمالی در اینجا شامل معیوب شدن کلید بوق است که احتمالا نمی‌تواند رله را فعال کند. اگر رله‌‌ معیوب شود هم نمی‌تواند برق را به بوق بفرستد.

در نظر داشته باشید رله برخلاف فیوز پوششی مات دارد و درون آن مشاهده نمی‌شود و از ابعاد بزرگ‌ترین نسبت به فیوز برخوردار است.

مشکلی که هنگام نقص در فعال‌سازی سیستم بوق وجود دارد، عدم آگاهی راننده تا زمانی‌ است که نیاز به بوق پیدا کند. شرایطی که راننده قادر به استفاده از بوق برای هشدار داد به سایر رانندگان یا عابرین پیاده نباشد، می‌تواند پیامدی بسیار فاجعه‌بار رقم بزند.

چه عواملی باعث ایجاد بوق ممتد می‌شوند؟

دو دلیل اصلی که مانع از توقف بوق ممتد خودرو می‌شود، شامل خرابی کلید و معیوب شدن رله است. بروز عیب در هر کدام از این قطعات به‌تنهایی، می‌تواند منجر به کار نکردن دائمی بوق شود، اما ممکن است در بعضی موقعیت‌ها هر دو با هم معیوب شوند.

چگونه می‌توان بوق ممتد خودرو را متوقف کرد؟

سریع‌ترین راه برای مقابله با مشکل بوق ممتد و معیوب شدن بوق، کشیدن فیوز بوق یا رله‌ی بوق است. در صورت عدم موفقیت یا در شرایطی که فرد نتواند به درستی فیوز یا رله‌ را پیدا کند، می‌توان از جدا کردن فیوز اصلی یا اتصال کلی باتری استفاده کرد. چنین کاری به فرد این امکان را می‌دهد تا بدون آسیب‌دیدگی به شنوایی خود به مشکل بوق خودرو رسیدگی کند.

کار را با این فرض آغاز می‌کنیم که بوق ممتد خودرو متوقف نمی‌شود و قصد داریم به‌دنبال عیب‌یابی برویم. برای کسب اطلاع از علت ایجاد عیب و نحوه‌ی رفع آن، بررسی بخش‌های زیر پیشنهاد می‌شود:

۱ . ابتدا باید جعبه فیوز خودرو را پیدا کرد. معمولا اگر به زیر داشبورد یا محفظه‌ی داخل آن نگاه کنید؛ متوجه محل جعبه فیوز خواهید شد. همچنین، زیر کاپوت، دور لبه‌های درپوش و محفظه‌ی پیشرانه نیز، محلی مخصوص فیوزها  وجود دارد. بعضی خودروها دارای جعبه فیوزهای متعددی هستند. اگر جعبه فیوز خودرو به‌راحتی پیدا نشد، باید به کتابچه راهنما مراجعه کنید.

۲ . درپوش جعبه فیوز را باز کنید.

۳ . قسمت داخلی درپوش جعبه‌فیوز را برای یافتن برچسب راهنمای فیوز‌ها بررسی کنید.

۴ . با یافتن فیوز مربوط به بوق یا رله‌ی بوق (Horn)، آن‌را از جایگاه بیرون بکشید. بسیاری از جعبه فیوزها مجهز به ابزار کشیدنی (مانند انبردستی پلاستیکی و کوچک) برای فیوزهای کوچک هستند. اگر فیوز با دست جدا نمی‌شود، باید به‌دنبال یکی از این ابزارها در جعبه فیوز یا درپوش آن باشید.

اگر فیوز بوق یا رله‌ی مربوطه به‌درستی برداشته شود، بوق ممتد خودرو بلافاصله متوقف خواهد شد. در نظر داشته باشید در برخی از خودروهای چندین فیوز و رله‌ی یدکی در جعبه‌فیوز خودرو قرار دارند که آن‌ها را می‌توان با همان نقشه‌ی حک شده درون پوشش جعبه‌فیوز یافت.

چگونه می‌توان بوق خودرویی را که به‌صورت ممتد صدا می‌کند، تعمیر کرد

ازآنجاکه خودروهای مختلف، سیم‌کشی متفاوت دارند؛ عیب‌یابی سیستم بوق با چالش‎‌های رو‌به‌رو است. با این حال، معمولاً مشکل اصلی به خراب شدن سوئیچ بوق یا اتصال کوتاه داخل رله ربط دارد.

اگر خوش‌شانس باشد، این نوع از تشخیص را می‌تواند بدون هیچ‌گونه ابزار خاصی انجام دهد؛ اما احتمالاً به بعضی از ابزارهای اضافی نیز احتیاج پیدا خواهد کرد. مهم‌ترین ابزار در این شرایط مولتی‌متر (اهم‌متر) است. اگرچه راننده می‌تواند از لامپ تست برای بررسی مدارات برق استفاده کند. البته باز هم در صورت نیاز به آزمایش عملکرد کلید بوق، به اهم‌متر نیاز دارد تا اتصال آن‌ها را بررسی کند.

اگر رله‌ی بوق خودرو مشابه رله‌ای باشد که در مدار دیگری استفاده می‌شود. در این صورت، فرد می‌تواند رله‌ی مشابه را با رله‌ی بوق معیوب تعویض کرده و بررسی کند که آیا بوق ممتد متوقف می‌شود یا نه. اگر بوق با رله‌ی تعویضی کار کند، فرد باید فقط رله‌ی جدیدی بخرد و مشکل را برطرف کند. اگر رله‌ی مشابه برای آزمایش در اختیار نباشد، باید کلید و رله‌ی بوق را جداگانه آزمایش کرد.

اگر رله دچار اتصال کوتاه داخلی نشده باشد، فرد باید رله را از مدار بردارد و ببیند که کدام دو سیم به کلید بوق وصل شده‌اند. سپس می‌تواند از مولتی‌متر برای بررسی اتصال بین این سیم‌ها استفاده کند. اگر کلید سالم باشد، فشار دادن دکمه‌ی بوق یا پوشش فشاری در فرمان خودرو باید باعث تغییر در مقادیر نشان‌داده‌شده روی مولتی‌متر شود.

به خاطر داشته باشیم که بعضی از خودروسازان مدرن، کلید بوق را با ماژول کیسه هوا ادغام می‌کنند. اگر وسیله‌ی نقلیه از چنین سیستمی بهره می‌برد، باید روش‌های صحیح را جست‌وجو کرد یا خودرو را برای تعمیر به مکانیک متخصص و واجد شرایط ارجاع داد تا اختلالی در عملکرد کیسه‌های هوا به‌وجود نیاید.فعال‌شدن کیسه هوا به‌طور تصادفی می‌تواند اشتباهی بزرگ و خطرناک باشد.

چرا بوق خودرو کار نمی‌کند؟

روش تشخیص و رفع عیب بوقی که به هیچ وجه کار نمی‌کند، شبیه به تعمیر بوقی است که اصلاً از کار کردن نمی‌ایستد، اما چند نکته‌ی اضافی وجود دارد. اولین چیزی که باید بررسی شود این است که آیا رله‌ی بوق، برق دریافت می‌کند یا خیر. اگر اینگونه نباشد، باید به سیم‌کشی بین رله و باتری نگاه کرد. اگر برق به رله می‌رسد، راننده باید بررسی کند آیا فشار دادن بوق باعث رساندن برق به ترمینالی از رله که به بوق وصل شده است، می‌شود یا خیر. اگر این‌گونه نباشد، در رله یا کلید مشکلی وجود دارد که فرد می‌تواند به همان روشی که در بالا توضیح داده شده است، بررسی کند.

اگر راننده فهمید که فشار دادن کلید یا پد بوق باعث برق‌رسانی به ترمینال خروجی رله‌ی بوق نمی‌شود، احتمالاً مشکلی در مونتاژ بوق یا سیم‌کشی مدار وجود دارد. در چنین شرایطی فرد باید اتصالات برق مثبت و منفی (بدنه) را در بوق بررسی کند. اگر برق مثبت و منفی پیدا شد، احتمالاً تعمیرکار فقط به یک یا چند بوق جدید برای آزمایش احتیاج دارد. وقتی مشکلی از نظر اتصال برق وجود نداشت، عیب مربوط به سیم‌کشی است.

عیوب مربوط به بوق، کیسه هوا و دزدگیر خودرو

درحالی‌که بسیاری از مشکلات بوق را می‌توان در خانه و بدون هیچ مشکل خاصی برطرف کرد، لازم است به یاد داشته باشیم که بوق خودرو اغلب به سیستم‌های دزدگیر متصل است. همچنین تعویض یا آزمایش کلید معیوب بوق نیز می‌تواند به ماژول کیسه هوا آسیب برساند.

ازآنجاکه سیستم‌های اعلام خطر و دزدگیر بسیار متنوع هستند، به دلیل پیچیدگی در سیستم دزدگیر خودرو، روش ساده‌ای برای رفع عیب بوق ممتد یا کار نکردن بوق وجود ندارد.

چنین مشکلی گاهی اوقات در اثر ضعیف شدن باتری، خراب شدن کامل باتری یا جدا کردن باتری ایجاد می‌شود؛ گاهی اوقات با فشار دادن ترکیبی از دکمه‌های روی ریموت دزدگیر یا با استفاده از ریموت درحالی‌که سوئیچ در حالت IG قرار دارد، می‌توان عیب را برطرف کرد. البته چنین روش‌هایی برای برندها و خودروهای مختلف، متفاوت است. مشکلات مشابهی نیز می‌تواند در اثر رطوبت و نقص سخت‌افزاری ایجاد شود.

هنگام برخورد با عیوب بوق در خودروی مجهز به کیسه هوا، بسیار مهم است که قبل از انجام هر کاری برای بررسی کلید بوق، فرمان یا ستون فرمان، روش صحیحی برای غیرفعال کردن کیسه‌های هوا جست‌وجو کرد. اگر فرد به هر دلیلی این توصیه‌ها را جدی نگیرد، ممکن است ایربگ به‌طور تصادفی باز شده و منجر به آسیب شود. تعمیر یا تعویض ماژول کیسه هوا، معمولا پرهزینه است.

در اتواپ بیشتر بخوانید:

آموزش کامل باتری به باتری (برق‌رسانی بین خودروها)

کروز کنترل چگونه کار می‌کند؟

تسمه دینام و علائم خرابی آن را بشناسید!

کیا موهاوی Gravity معرفی شد + عکس و ویدیو

بازدیدها: 434

در جعبه‌دنده‌ی دستی، وظیفه‌ی انتقال دادن یا ندادن گشتاور تولیدی پیشرانه به جعبه‌دنده برعهده‌ی کلاچ است؛ اما این قطعه در جعبه‌دنده‌های خودکار جای خود را به اتصال هیدرولیکی به‌نام مبدل گشتاور (Torque Converter) داده است.این قطعه‌ی مکانیکی بسیار جالب کمال سادگی، پیچیدگی‌های فنی و مهندسی حیرت‌آوری دارد که در این مقاله، ساختار و دلایل استفاده از آن در جعبه‌دنده‌های خودکار را شرح می‌دهیم.

لزوم استفاده

گشتاور تولید‌شده‌ی پیشرانه نباید به‌طوردائم به جعبه‌دنده و از آنجا به چرخ‌ها انتقال یابد. برای مثال، تصور کنید قصد دارید سرعت را کاهش دهید یا پشت چراغ قرمز توقف کنید. در این‌ حالت، اگر گشتاور تولید‌شده‌ی پیشرانه به جعبه‌دنده و چرخ‌ها انتقال یابد، کاهش سرعت یا توقف غیرممکن می‌شود؛ به‌همین‌دلیل، استفاده از کلاچ یا مبدل گشتاور در خودروها امری حیاتی است. علاوه‌براین، مبدل گشتاور می‌تواند دو تا سه برابر گشتاور خروجی پیشرانه را افزایش دهد. این ویژگی به‌خصوص هنگام آغاز حرکت بسیار اهمیت می‌یابد.

ساختار مبدل گشتاور

همان‌طورکه در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، مبدل گشتاور از چهار جز اصلی زیر تشکیل شده است که همگی درون پوسته‌ی بسیار مقاومی قرار دارند.

•  پمپ
• توربین
• استاتور
• سیال واسط

پمپ

پمپ مبدل گشتاور از نوع گریزازمرکز (سانتریفیوژ) و پوسته‌ی آن به فلایویل متصل است. اتصال پمپ به فلایویل سبب می‌شود سرعت چرخش پمپ برابر سرعت چرخش شفت خروجی از پیشرانه باشد. درست مشابه عملکرد ماشین لباس‌شویی که حین چرخش آب و لباس‌ها را به‌سمت خارج از مرکز دَوَران پرتاب می‌کند، چرخش پروانه‌ی پمپ گریزازمرکز سبب پرتاب سیال واسط به‌سمت خارج از مرکز می‌شود. این موضوع سبب ایجاد منطقه‌ی کم‌فشار در مرکز پمپ و مکش سیال به این ناحیه می‌شود.

توربین

توربین دقیقا روبه‌روی پمپ قرار دارد و مستقیما به شفت ورودی به جعبه‌دنده متصل است. سیال خارج‌شده از پمپ با فشار فراوان به توربین وارد می‌شود و ضمن برخورد با پره‌های توربین، سبب به‌حرکت‌درآمدن آن می‌شود. با چرخش توربین، شفت ورودی به جعبه‌دنده به‌گردش درمی‌آید و درنتیجه، چرخ‌دنده‌های موجود در جعبه‌دنده شروع به حرکت می‌کنند و درنهایت، سبب حرکت خودرو می‌شوند.

استاتور

سیال واسط پس از انتقال انرژی به توربین و به‌حرکت‌درآوردن آن، به‌دلیل وجود منطقه‌ی کم‌فشار در مرکز پمپ، دوباره به‌سمت پمپ مکیده می‌شود. به‌دلیل وجود انحنا در پره‌های توربین، سیال واسط در جهت متفاوت با ورود از توربین خارج و به پمپ وارد می‌شود. این اختلاف جهت سبب می‌شود سیال مکش‌شده با زاویه‌ی مناسب با پره‌های پمپ برخورد نکند و سبب کاهش چشمگیر بازدهی پمپ و ایجاد لرزش شود. برای حل این مشکل، قطعه‌ای مکانیکی میان پمپ و توربین قرار می‌گیرد که وظیفه‌ی اصلی آن هدایت سیال واسط از توربین به پمپ با زاویه‌ی مناسب است. برای جلوگیری از چرخش استاتور در خلاف جهت چرخش پمپ، استاتور به کلاچ یک‌طرفه مجهز است که تنها امکان چرخش هم‌سو با پمپ را به استاتور می‌دهد. به‌لطف استفاده از این کلاچ، سیال واسط خروجی از توربین ضمن برخورد با پره‌های استاتور به زاویه‌ی مناسب جهت ورود به پره‌ی پمپ می‌رسد.

سیال واسط

سیال به‌کاررفته در مبدل گشتاور همان روغن هیدرولیک است که در دسته‌ی روغن‌های با گرانروی (ویسکوزیته) بالا دسته‌بندی می‌شود. این سیال انرژی تولید‌شده‌ی پمپ را به توربین منتقل می‌کند و سبب چرخش شفت ورودی به جعبه‌دنده می‌شود. همانند سایر قطعات هیدرولیکی، به‌دلیل وجود سیال واسط بخشی از انرژی تولید‌شده‌ی پمپ به‌شکل گرما تلف می‌شود و این امر سبب می‌شود در اغلب مواقع، سرعت چرخش پمپ از سرعت چرخش توربین بیشتر باشد. به‌همین‌دلیل، مصرف سوخت در خودروهای مجهز به جعبه‌دنده‌ی خودکار بیشتر است. البته در نمونه‌های پیشرفته‌تر مبدل گشتاور، از کلاچ برای قفل‌کردن توربین و پمپ در سرعت‌های خاص کمک گرفته می‌شود که می‌تواند تلفات سیستم را به‌حداقل برساند.

تجربه رانندگی با خودرو دنده اتوماتیک

حال که با ساختار مبدل گشتاور آشنا شدیم، به نقش آن در تجربه‌ی رانندگی با خودرو مجهز به جعبه‌دنده‌ی خودکار اشاره می‌کنیم. هنگامی‌که پشت فرمان خودرو مجهز به جعبه‌دنده‌ی خودکار می‌نشینید، برای کاهش سرعت یا متوقف‌کردن خودرو، تنها باید پای خود را از روی پدال گاز بردارید و پدال ترمز را فشار دهید. به‌محض برداشتن فشار از روی پدال گاز، سرعت چرخش پیشرانه کاهش می‌یابد و به‌تبع آن، سرعت چرخش پمپ مبدل گشتاور نیز کم می‌شود. در این وضعیت، سیال واسط با فشار کمتری به توربین وارد می‌شود و درنتیجه، سرعت چرخش توربین و شفت ورودی به جعبه‌دنده کم می‌شود و باعث کاهش سرعت خودرو می‌شود.

هنگام توقف کامل خودرو مبدل گشتاور، تنها بخش بسیار کوچکی از گشتاور پیشرانه را از خود عبور می‌دهد و تنها با فشردن پدال ترمز جلو حرکت خودرو گرفته می‌شود. به‌همین‌دلیل، در خودروهای مجهز به جعبه‌دنده‌ی خودکار تنها با رهاکردن پدال ترمز درحالی‌که نشانگر دنده روی حالت D باشد، خودرو شروع به حرکت می‌کند. به‌محض فشردن پدال گاز، سرعت چرخش پمپ افزایش می‌یابد و سیال موجود در مبدل گشتاور بخش بزرگی از گشتاور پیشرانه را به توربین و از آنجا به جعبه‌دنده منتقل می‌کند و سبب به‌حرکت‌درآمدن خودرو می‌شود.

در اتواپ بیشتر بخوانید:

تکنولوژی انتقال قدرت چهار چرخ محرک و انواع آن

چهار سوپاپ برای هر سیلندر بهتر است یا دو سوپاپ؟

دیفرانسیل خودرو ، دلیل استفاده ، شرح وظایف و عملکرد

بازدیدها: 181

کروز کنترل یکی از ویژگی‌های بسیار باارزش در خودروهای امروزی است. بدون این ویژگی سفر در مسافت‌های طولانی بسیار خسته‌کننده خواهد بود. با وجود افزایش روزافزون ترافیک، نسخه‌های اولیه و ساده‌تر کروز کنترل دیگر کارایی گذشته را ندارند؛ به همین دلیل، خودروسازان با بهبود نسخه‌های اولیه، کروز کنترل تطبیق‌پذیر یا هوشمند را جایگزین نسخه‌های پیشین کرده‌اند. در این سیستم، خودرو به‌طور پیوسته و خودکار با تنظیم سرعت در مقایسه با خودرو جلویی همواره فاصله‌ی ایمن را حفظ می‌کند و دخالت راننده در کنترل پدال گاز و ترمز را به‌حداقل می‌رساند.

در این مطلب، عملکرد نسخه‌ی ابتدایی کروز کنترل را بررسی می‌کنیم و سپس، نسخه‌های جدیدتر این فناوری را به‌اختصار معرفی خواهیم کرد.

وظیفه کروز کنترل چیست؟

درحقیقت، کروز کنترل کاری بیشتر از کنترل سرعت انجام می‌دهد. برای مثال، در سیستم نشان داده‌شده در تصویر زیر، می‌توان تنها با فشار یک دکمه به‌اندازه‌ی یک کیلومتربرساعت سرعت خودرو را افزایش یا کاهش داد. با پنج‌بار فشردن دکمه‌ی مدنظر، سرعت خودرو پنج کیلومتر‌بر‌ساعت افزایش یا کاهش می‌یابد. علاوه‌براین، ویژگی‌های ایمنی نظیر فعال‌نشدن کروز کنترل در سرعت‌های کمتر از ۴۰ کیلومتربر‌ساعت و غیرفعال‌شدن آن به‌محض فشردن پدال ترمز درون این سیستم گنجانده شده است.

در کروز کنترل تصویر بالا، به‌ترتیب دکمه‌های روشن (On)، خاموش (Off)، تنظیم/افزایش سرعت (Set/Accel)، بازگشت به قبل (Resume) و کاهش سرعت (Coast) وجود دارد. همچنین، در‌صورتی‌که خودرویی به جعبه‌دنده‌ی دستی مجهز باشد، سیستم کروز کنترل به پدال کلاچ نیز متصل است. البته این ویژگی فقط در کروزکنترل‌های پیشرفته و نه نمونه‌های ابتدایی دیده می‌شود. درادامه، نقش هریک از این دکمه‌ها را توضیح می‌دهیم:

• دکمه‌های روشن و خاموش همان‌طورکه از نامشان پیداست، برای فعال و غیرفعال کردن کروزکنترل استفاده می‌شوند. در بعضی از سیستم‌های کروز کنترل، دکمه‌ی روشن و خاموش وجود ندارد و درعوض با فشردن پدال ترمز، کروز کنترل خاموش و با فشردن دکمه‌ی تنظیم (Set) روشن می‌شود.
• دکمه‌ی تنظیم/افزایش سرعت (Set/Accel) باعث می‌شود کروز کنترل سرعت فعلی خودرو را حفظ کند، برای مثال، اگر در سرعت ۷۰ کیلومتر‌بر‌ساعت این دکمه را فشار دهید، بدون اینکه نیاز باشد پدال گاز را بفشارید، خودرو با همان سرعت به حرکت ادامه خواهد داد. با پایین نگه‌داشتن این دکمه، خودرو در هر لحظه یک کیلومتربرساعت بر سرعتش افزوده خواهد شد.
• اگر با فشردن پدال ترمز کروزکنترل را غیرفعال کرده باشید، می‌توانید با فشردن دکمه‌ی بازگشت به قبل (Resume) به کروزکنترل فرمان دهید سرعت را تا آخرین سرعت قبل فشرده‌شدن پدال ترمز افزایش دهد.
• دکمه‌ی کاهش سرعت (Coast) برای کاهش سرعت خودرو بدون گرفتن ترمز استفاده می‌شود. این دکمه نیز سرعت را به‌اندازه‌ی یک کیلومتربرساعت در هربار فشردن کاهش خواهد داد.
• پدال‌های ترمز و کلاچ هرکدام به سوئیچی مجهز هستند که به‌محض فشرده‌شدن هریک از پدال‌ها، سیستم کروز کنترل غیرفعال می‌شود.

مکانیزم افزایش و کاهش سرعت در کروز کنترل

با فشردن پدال گاز دریچه‌ی گاز پیشرانه باز می‌شود و سرعت افزایش می‌یابد. سیستم کروز کنترل نیز دقیقا به همین روش و با کنترل دریچه‌ی گاز سرعت خودرو را تنظیم می‌کند. تنها تفاوت این است که به‌جای فشردن پدال گاز، در سیستم کروزکنترل ازطریق عملگر (Actuator) متصل به دریچه‌ی گاز سرعت کنترل می‌شود. این عملگر با کنترل و محدودکردن میزان هوای ورودی به پیشرانه سرعت خودرو را در هر لحظه تنظیم می‌کند.در تصویر بالا، مشاهده می‌کنید دو کابل به دریچه‌ی گاز متصل‌اند. یکی از کابل‌ها به‌طور مستقیم به پدال گاز و کابل دیگر به عملگر متصل است. هنگام فعال‌بودن سیستم کروزکنترل، عملگر با کشیدن یا شل‌کردن کابل متصل به دریچه‌ی گاز سرعت را کنترل می‌کند. همان‌طورکه در تصویر مشاهده می‌شود، کابل متصل به عملگر سبب کشیده‌شدن کابل متصل به پدال گاز نیز می‌شود؛ به همین دلیل، راننده شاهد تکان‌خوردن پدال گاز هنگام فعال‌بودن کروزکنترل است.

در بسیاری از خودروها سیستم کروزکنترل از عملگر خلأ استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها به شیر کنترل الکترونیکی مجهزند که میزان خلأ را ازطریق دیافراگم کنترل می‌کنند. عملکرد سیستم دیافراگمی بسیار مشابه بوستر ترمز است.

سیستم کنترل

مغز سیستم کروزکنترل کامپیوتر کوچکی است که معمولا زیر کاپوت یا پشت داشبورد قرار می‌گیرد. این کامپیوتر به واحد کنترل الکترونیکی عملگر و چندین حسگر دیگر متصل است. در تصویر زیر، می‌توانید متغیرهای ورودی و خروجی این کامپیوتر را مشاهده کنید.

سیستم کروز کنترل قدرتمند بدون حرکت ناگهانی سرعت خودرو را افزایش می‌دهد. سپس با اندکی خطا، بدون توجه به میزان وزن موجود در خودرو یا شیب مسیر، سرعت را در عدد تعیین‌شده حفظ می‌کند. کنترل سرعت خودرو یکی از آشناترین کاربردهای تئوری کنترل سیستم‌ها است. سیستم کروزکنترل با تنظیم دریچه‌ی گاز سرعت خودرو را کنترل می‌کند؛ بنابراین، برای اطلاع از سرعت و موقعیت دریچه به حسگر نیاز دارد. به‌علاوه، این سیستم باید کنترل دکمه‌ها و پدال‌ها را برای تشخیص سرعت مدنظر و لحظه‌ی غیرفعال‌شدن سیستم دراختیار داشته باشد.

مهم‌ترین داده برای تحلیل توسط کامپیوتر کروز کنترل، سرعت لحظه‌ای خودرو است. در حقیقت اساس عملکرد مناسب کروز کنترل بر اطلاع از سرعت لحظه‌ای استوار است. ابتدایی‌ترین سیستم کنترل، کنترل نسبی است. در این سیستم کروزکنترل میزان باز بودن دریچه‌ی گاز را به نسبت خطای سرعت تنظیم می‌کند. خطای سرعت میزان اختلاف میان سرعت تنظیم شده و لحظه‌ای است. بنابراین، اگر سرعت کروزکنترل روی ۱۰۰ کیلومتربرساعت تنظیم شده باشد و سرعت لحظه‌ای برابر ۷۰ کیلومتربرساعت باشد، دریچه‌ی گاز باید به میزان بیش‌تری باز شود. هنگامی‌که سرعت خودرو به ۸۵ کیلومتربرساعت رسید، دریچه‌ی گاز نصف حالتی که سرعت ۷۰ کیلومتربرساعت بود، باز می‌ماند. نتیجه اینکه با نزدیک‌تر شدن سرعت لحظه‌ای به سرعت مطلوب شتاب خودرو کاهش می‌یابد. همچنین، در صورت حرکت در سراشیبی شاید خودرو شتابی نداشته باشد.

بیشتر سیستم‌های کروز کنترل به سیستم‌های کنترلی نسبی، انتگرالی، مشتقی (PID) مجهزند. برای درک این سیستم به نکات زیر توجه کنید:

• انتگرال سرعت برابر است با مسافت
• مشتق سرعت برابر است با شتاب

در سیستم کنترل PID با استفاده از نسبت و مشتق و انتگرال سه عامل سرعت و مسافت و شتاب به‌دست می‌آید و از این سه برای تعیین میزان بازشدن دریچه استفاده می‌شود. عامل انتگرال براساس انتگرال خطای سرعت لحظه‌ای در یک بازه‌ی زمانی عمل می‌کند. به بیان ساده‌تر، اختلاف میان مسافت طی‌شده‌ی واقعی و مسافتی که خودرو با سرعت تنظیم‌شده در طول بازه‌ی زمانی مشخص می‌پیماید، اساس کنترل انتگرالی است. این عامل کمک می‌کند خودرو در پیمایش مسیرهای تپه‌ای سرعت مطلوب را حفظ کند. برای نمونه، تصور کنید خودرویی در حال بالارفتن از شیب است. در حالت عادی، سرعت خودرو شروع به کاهش می‌کند. در گام اول، کنترل نسبی با تشخیص بزرگ‌شدن خطای سرعت اندکی دریچه‌ی گاز را بازتر می‌کند تا سرعت دوباره به میزان تنظیم‌شده برسد. اگر شیب مسیر زیاد باشد، این تغییر نمی‌تواند جلو کاهش سرعت را بگیرد؛ در‌نتیجه، کنترل انتگرالی عمل و با تشخیص افزایش خطای مسافت دوباره دریچه‌ی گاز را تنظیم می‌کند.

آخرین عامل، عامل مشتق یا شتاب است که کنترل کمک می‌کند سیستم کروز کنترل با سرعت به تغییرات سرعت ناشی از مسیر، نظیر تپه‌ها واکنش نشان دهد. اگر سرعت خودرو کاهش یابد، سیستم کروز کنترل این تغییر شتاب را به‌سرعت تشخیص می‌دهد و قبل از آنکه تغییر سرعت محسوس باشد، با تغییر موقعیت دریچه‌ی گاز سرعت را دوباره تنظیم می‌کند.

کروز کنترل تطبیق‌پذیر

در‌حال‌حاضر، دو شرکت در حال ساخت نسخه‌ی پیشرفته‌ای از کروزکنترل هستند که به‌صورت خودکار می‌تواند سرعت خودرو را برای حفظ فاصله‌ی ایمن از وسیله‌ی نقلیه‌ی جلویی تنظیم کند. این تکنولوژی «کروز کنترل تطبیق‌پذیر» نام دارد که از رادار نصب‌شده در پشت جلوپنجره‌ی خودرو برای تشخیص سرعت و فاصله از خودرو جلویی بهره می‌برد.وظیفه‌ی اصلی این کروز کنترل جدید مانند نمونه‌های قدیمی‌تر حفظ سرعت خودرو روی مقدار ازپیش‌تعیین‌شده است؛ اگرچه این سیستم می‌تواند به‌طور خودکار سرعت را برای حفظ فاصله‌ی ایمن تنظیم کند. برای تحقق این امر، کروزکنترل تطبیق‌پذیر از رادار و پردازنده سیگنال دیجیتال و کنترل‌کننده‌ی طولی استفاده می‌کند. این سیستم با تشخیص کاهش سرعت خودرو جلویی یا وجود مانعی سر راه خودرو، به پیشرانه یا ترمزها فرمان می‌دهد تا سرعت خودرو را کاهش دهند و به‌محض فاصله‌گرفتن خودرو جلویی یا کناررفتن مانع، دوباره فرمان افزایش سرعت و رسیدن به سرعت از‌پیش‌تنظیم‌شده صادر می‌شود. توسعه‌ی سیستم کروز کنترل تطبیق‌پذیر دری به دنیای قابلیت‌های بی‌شمار دیگری نظیر سیستم‌های هشدار تصادف از جلو و بهبود ویژگی‌های ایمنی خودروهای مدرن است.

در اتواپ بیشتر بخوانید:

آموزش کامل باتری به باتری (برق‌رسانی بین خودروها)

راهنمای خرید پژو ۳۰۱ وارداتی؛ مشخصات فنی، آپشن‌ها، قیمت و شرایط فروش

تفاوت پیشرانه 6 سیلندر خطی و خورجینی در چیست؟

بازدیدها: 209

فیلترهای خودرو ، به مرور زمان کیفیت عملکرد خود را از دست می‌دهند و بسته به شرایط می‌توان آن‌ها را تعمیر یا تمیز کرد. اتومبیل شما از فیلترهای متنوعی استفاده می‌کند تا همه‌ی اجزا، کارکرد روان و مناسبی داشته باشند. فیلترهای روغن و سوخت با جدا کردن گرد و خاک و ناخالصی‌ها، مانع از آلودگی قطعات پیشرانه‌ی خودرو می‌شوند. طبیعتا پس از مدتی، لازم است که این فیلترها تعویض شوند. با این حال خوب است که با نشانه‌های یک فیلتر مشکل‌دار آشنا شوید تا چنانچه قابل تمیز شدن بود، نیازی به خریدن فیلتر جدید نباشد.

فیلتر هوا

فیلترهای موجود در خودروی شما از مواد گوناگونی مانند کاغذ، فوم و پنبه ساخته شده‌اند. آن‌ها اجزایی مانند غبار، گرده، مه‌دود و دیگر آلاینده‌های ورودی به خودرو را فیلتر می‌کنند. فیلتر هوای ورودی نصب شده در داخل محفظه‌ی پیشرانه، مانع از ورود ذرات به پیشرانه و اختلال در عملکرد آن می‌شود. فیلتر کابین هم معمولا پشت جعبه‌ی داشبورد یا کنار پدال‌ها قرار گرفته است.

نشانه‌های مشکل‌دار شدن فیلتر هوا

چنانچه فیلتر شما با ایراد مواجه شده باشد، علائمی از خود نشان می‌دهد که می‌توانید متوجه آن‌ها شوید. نشانه‌های مرسوم ایرادات فیلتر هوا عبارت هستند از:

• کاهش بهره‌وری سوخت
•  کاهش سرعت
• کثیف شدن شمع
•  مواجهه با مشکل در راندن اتومبیل
•  روشن شدن چراغ چک خودرو

چنانچه فیلتر هوای کابین دچار مشکل شده باشد، ممکن است این نشانه‌ها را مشاهده کنید:

•  بوهای نامطبوع از دریچه‌های هوا
•  سر و صدای اضافی از فن کابین هوا
•  کاهش جریان هوا از دریچه‌های جریان هوا

سوالی که مطرح می‌شود این است که در چنین مواردی باید فیلتر را تعویض کرد یا مشکل با تمیز شدن رفع خواهد شد؟ به طور کلی، فیلترهای هوای خودروی شما قبل از این که نیاز به تعویض پیدا کنند، چند باری قابل تمیز شدن هستند. بسته به نوع کثیفی فیلتر، می‌توان آن را با یک دستگاه مکش یا پارچه‌ی مرطوب تمیز کرد. فواصل زمانی تعویض یا تمیز کردن فیلتر بستگی به الگوهای خاص رانندگی شما دارد، اما بد نیست با هر بار تعویض روغن، فیلترها هم چک شوند. هر چند که فیلترهای هوا معمولا خیلی گران نیستند. از این رو تعویض آن‌ها پس از بروز هر گونه مشکل، ایده‌ی خوبی به حساب می‌آید.

فیلتر روغن

فیلتر روغن معمولا از سلولز ساخته شده است. این فیلتر‌ها در برابر خاک، روغن اکسید شده یا ذرات فلزی از اجزای متحرک پیشرانه محافظت می‌کنند. این آلاینده‌ها می‌توانند در نقاط کوچک و مخفی پیشرانه جای بگیرند. فیلترهای روغن معمولا در پایین یا کنار پیشرانه خودرو قرار گرفته‌اند.

فیلتر روغن خودروی شما در صورت بروز مشکل، این علائم هشدار دهنده را نشان می‌دهد:

• صدا‌های نامعمول از سمت پیشرانه
•  وجود روغن سیاه، سفید یا ریگ‌دار بر روی سطح میله‌ی عمق‌یاب روغن
• روشن بودن چراغ چک پیشرانه یا چراغ روغن

دوباره این سوال مطرح می‌شود که در چنین شرایطی باید فیلتر را تعویض کرد یا مشکل با تمیز کردن فیلتر حل خواهد شد؟ احتمالا تعویض فیلتر در این مورد کار هوشمندانه‌تری باشد. عمل تعویض فیلتر روغن بهتر است در هر بار تعویض روغن انجام شود و فاصله‌ی زمانی این تعویض بسته به نوع رانندگی و استفاده‌ی شما از خودرو دارد.

فیلتر سوخت

هر قطره‌ای از سوخت که وارد پیشرانه خودرو می‌شود، باید از این فیلتر عبور کند. این فیلتر از ورود هرگونه ذرات یا ناخالصی که می‌تواند باعث مهار احتراق یا آسیب به اجزای داخلی پیشرانه شوند جلوگیری می‌کند. محل قرارگیری فیلتر سوخت بسته به نوع وسیله‌ی نقلیه متفاوت است. اما در حالت کلی، این فیلترها در در امتداد لوله‌های سوخت‌رسانی یا داخل مخزن سوخت قرار دارند.

علائم بروز مشکل

پیشرانه‌ی شما تمایلی به دریافت روغن کثیف ندارد. بنابراین در صورت مواجهه با شرایط نامطلوب، شما را باخبر خواهد کرد. یک فیلتر مسدود شده این علایم را از خود نشان می‌دهد:

• پیشرانه به راحتی روشن نمی‌شود
•  توقف خودرو در زمان رانندگی
•  کند شدن شتاب
• حرکت دادن سخت اتومبیل پس از توقف موقت

در این مواقع، مانند حالت فیلتر روغن، بهترین گزینه آن است که فیلتر سوخت را تعویض کنیم. بر خلاف فیلتر روغن، زمان‌بندی خاصی برای تعویض فیلتر سوخت وجود ندارد. با مشاهده‌ی هر یک از علایم بالا، حتما اقدام به تعویض فیلتر سوخت کنید. یک مکانیک ماهر مطمئن است که علت وجود این مشکلات، چیزی جز مشکل‌دار بودن فیلتر سوخت نیست.

فیلترها هم مانند لنت‌های ترمز و لاستیک‌ها، رفته رفته دچار فرسودگی و استهلاک خواهند شد. علایمی که آن‌ها نشان می‌دهند، شما را از وجود مشکل آگاه خواهند کرد اما این به آن معنا نیست که برای خرید فیلتر جدید عجله کنید. گاهی اوقات این امکان وجود دارد که با تمیز کردن کامل آن‌ها، شرایط را به حالت عادی برگردانید و پول ذخیره شده را صرف تفریحات دیگر کنید!

در اتواپ بیشتر بخوانید:

نکات مهم در مورد تعویض روغن ترمز خودرو؛ تفاوت روغن آبی و زرد چیست؟

سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو را بهتر بشناسید

تسمه دینام و علائم خرابی آن را بشناسید!

بازدیدها: 191

پیش از هرچیز، ذکر این نکته که داشتن دو کابل مناسب و استاندارد برای عملیات انتقال برق از باتری سالم خودرو به خودروی دیگر، اهمیت زیادی دارد. با این اوصاف، حتی اگر دارنده‌ی یک خودروی نو یا سالم همراه باتری‌های جدید هستید، برای استفاده در شرایط اضطراری؛ حتما کابل‌های مخصوص انتقال برق را، همیشه در صندوق بار، به همراه داشته باشید. این ادوات که ظاهری ساده و متشکل از دو رشته سیم قطور با حالت گازنبری (سوسماری) در طرفین هستند، در کشورمان به کابل باتری به باتری یا کابل جامپر ، شهرت دارند.

چگونه متوجه شویم، باتری خودرو ایراد دارد و نیازمند باتری به باتری است؟

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، روشن‌نشدن یا به عبارت درست، استارت نخوردن خودرو، اولین و مهم‌ترین دلیل نیاز آن، به یک باتری دیگر است، اما  در حالتی که خودرو استارت می‌خورد و صدای همیشگی مربوط به آن، به گوش می‌رسد، اما روشن نمی‌شود، می‌توان مطمئن بود که باتری سالم است و ایراد دیگری در خودرو، وجود دارد.

بهترین روش برای اطمینان از عملکرد باتری، استارت زدن نیست و انجام مداوم این‌کار، میتواند باتری سالم را، تضعیف  و شما را نیازمند تعمیرکار و عملیات برق‌رسانی کند. پس چنانچه با چرخواندن سوئیچ (یا فشار دکمه‌ی مربوط به استارت) برای ۱ تا ۳ بار،موفق به روشن کردن خودرو نشدید، از ادامه‌ی استارت‌زدن، پرهیز کنید. در چنین شرایطی، سوئیچ را تا مرحله‌ی قبل از استارت بچرخوانید و چراغ‌های اصلی را روشن کنید، اگر چراغ‌های پنل پشت فرمان، کم‌نور هستند، می‌توان از  ضعف باتری مطمئن بود. در چنین شرایطی، نور چراغ‌های اصلی خودروهم، ضعیف‌تر از همیشه خواهند بود.

دیگر نکته‌ی مهم در فرایند اطمینان از ضعف باتری، همین روشن‌شدن کم‌رمق چراغ‌ها محسوب می‌شود. اگر شما به‌طور مداوم و حداقل دوبار در هفته از خودرو استفاده می‌کنید و به هنگام چرخواندن سوئیچ استارت در مرحله‌ی اول، حتی کوچک‌ترین روشنائی در چراغ‌های پشت پنل مشاهده نکردید، این احتمال وجود دارد که باتری خودروی شما به سرقت رفته باشد یا اصلا ایرادی متوجه باتری نباشد و به عنوان مثال، یکی از سیم‌های متصل به باتری، از محل خود جدا شده باشند. دیگر ایراد محتمل در چنین شرایطی، زنگ‌زدگی یا اصطلاحا اسیدزدگی پایانه‌ها ( خصوصا در باتری‌های اسیدی) است که به کمک سنباده‌ی زبر، برس فلزی و آب جوش، رفع می‌شود.

نحوه‌ی انجام  باتری به باتری

مسلما پس از مطمئن‌شدن از نقص در باتری خودرو، نیازمند یک باتری سالم هستیم تا با اتصال کابل‌های قابل حمل، بین باتری سالم و باتری معیوب، عمل برق‌رسانی انجام شود. واضح است که این فرایند، می‌تواند از طریق باتری سالم، روی یک خودروی دیگر، یا هر باتری سالم مشابه آن که از جای دیگری تامین شده باشد، طبق مراحل زیر؛ انجام شود.

۱- شما نیازمند یک باتری سالم، با سطح ولتاژی مشابه نمونه‌ی خود هستید، هرچند تقریبا همه‌ی خودروهای سواری از باتری‌های ۱۲ ولت استفاده می‌کنند، بررسی این موضوع از روی بدنه‌ی باتری‌ها و دیدن عبارت 12V، به‌سادگی قابل انجام است.

۲- خودروهایی که قرار است در فرایند برق‌رسانی شرکت کنند، در نزدیکی هم قرار دهید. اگر در محلی هستید که امکان پارک خودروها به صورت روبرو ( اصطلاحاً شاخ به شاخ) وجود دارد و با ایراد  قانونی همراه نیست،  این کار را انجام دهید، اما فاصله‌ای بین خودروها، باقی بگذارید و مطمئن شوید که ارتباط و اتصالی بین بدنه‌ی آنها وجود نداشته باشد.

۳- پس از نزدیک کردن خودروها، باید هر دو خودرو در وضعیت خاموش باشند و مدل‌های مدرن اصطلاحا پارک باشند. برای اطمینان از این موضوع، سوئیچ خودروها را از محل مربوطه در خودرو، خارج کنید. علاوه برا این، تمامی وسایل  داخل خودرو، مثل فن‌ها، سیستم بخاری و کولر را، در وضعیت خاموش قرار دهید.

۴- کابل‌ جامپر استاندارد، به رنگ‌های قرمز وسیاه هستند. اگر کابل‌های همرنگ در اختیار دارید، با هر وسیله‌ی ممکن، روی آنها علامت‌گذاری کنید تا به هنگام استفاده، دچار اشتباه نشوید، چراکه یکی از کابل‌ها ( نوع قرمز‌رنگ) باید بین پایانه‌های مثبت و کابل دیگر (نوع سیاه‌رنگ) بین پایانه‌ی منفی باتری سالم و نقطه‌ی زمین (که در ادامه توضیح داده شده است)، متصل شوند. نکته‌ی مهم در این مرحله، اطمینان از برقراری ارتباط فلز با فلز (رسانا با رسانا) بین سرکابل‌ها و پایانه‌ی باتری‌ها، اهمیت زیادی دارد، پس قبل از رفتن به مرحله‌ی بعد، این قسمت‌ها را به صورت ظاهری بررسی کنید و چنانچه زنگ‌زدی یا مانع دیگری در این بخش‌ها وجود دارد، با استفاده از کاغذ سنباده، برس فلزی و حتی آب جوش، اقدام به رفع موانع اتصال کنید.

۵- مهم‌ترین بخش این فرایند، اتصال باتری‌ها از طریق کابل‌های جامچر به یکدیگر است که باید با احتیاط و توجه کافی انجام شود. در این مرحله، ابتدا کابل قرمز رنگ را، به پایانه‌ی مثبت باتری معیوب متصل کنید.

۶- باید سمت دیگر کابل قرمز، به پایانه‌ی مثبت باتری سالم، وصل شود. این عمل را انجام دهید.

۷- به سراغ کابل دوم (کابل سیاه‌رنگ) بروید و یک طرف آنرا، به پایانه‌ی منفی باتری سالم، وصل کنید.

۸- سر دیگر کابل دوم را، به قسمت فلزی بدنه‌ی موتور یا بخش فلزی دیگری از خودروی دارای باتری معیوب، متصل کنید.این عمل، بهتر از اتصال کابل، به پایانه‌ی منفی باتری خراب است.

۹- یک بار دیگر اتصالات بین باتری‌ها، کابل‌ها و عملیاتی که تاکنون انجام داده‌اید را مرور کنید. مطمئن شوید، کابل‌های مورد استفاده، در مسیر نامناسب، مثل مجاورت فن‌های رادیاتور یا چسبیده به قسمت‌های پرحرارت موتور خودرو، نباشند.

۱۰- به سراغ خوردویی که باتری سالم در آن قرار دارد بروید و استارت بزنید. پس از روشن شدن این خودرو، چند دقیقه صبر کنید تا عملیات برق‌رسانی (شارژ باتری معیوب) انجام شود. در این مدت می‌توانید یک بار دیگر، اتصال کابل‌ها به محل صحیح را بررسی کنید.

۱۱- به سراغ خودرویی که باتری معیوب در آن وجود دارد بروید و آنرا روشن کنید. چنانچه استارت نخورد، با احتیاط محل اتصال کابل‌ها به پایانه‌ها را بازبینی کرده و محل اتصالات را اندکی جابه‌جا کنید.

۱۲- پس از روشن شدن خودروی معیوب، حدود یک الی ۲ دقیقه صبر کنید.

۱۳- فرقی نمی‌کند خودروی معیوب روشن شده باشد یا خیر، عملیات جداسازی کابل‌ها باید با احتیاط و به ترتیب انجام شود، اما دقیقا عکس مراحل قبل، یعنی ابتدا باید کابل سیاه (منفی) از بدنه یا بخش فلزی موتور خودروی معیوب جدا شود. این عمل را با احتیاط انجام دهید.

۱۴- سر دیگر کابل سیاه (منفی) را از پایانه‌ی مربوطه جدا کنید.

۱۵- اولویت باز کردن کابل قرمز (مثبت) چندان اهمیتی ندارد و صرفا باید با احتیاط و بدون اتصال قسمت‌های سرکابل به دیگر بخش‌ها، از پایانه‌های طرفین جدا شود.

۱۶- اگر خودروی شما، با موفقیت روشن شده است، حداقل برای مدت ۱۰ دقیقه، آنرا خاموش نکنید تا باتری معیوب، شارژ شود. در این شرایط، رانندگی با سرعت آرام و دنده‌ی سنگین، بهتر از نگه‌داشتن خودرو و تولید گازهای مسموم‌کننده‌، خضوضا در فضای بسته است.

۱۷- در اولین فرصت به تعمیرکار مجاز و متخصص در امور برق خودرو مراجعه کنید.

در اتواپ بیشتر بخوانید:

مسابقه درگ ب ام و M5 Competition با سه استیشن قدرتمند آلمانی!

هزینه تعمیر موتور تیبا ، ساینا و کوییک چقدر است؟

تفاوت پیشرانه 6 سیلندر خطی و خورجینی در چیست؟

خرابی واشر منیفولد هوا چه نشانه‌هایی دارد

بازدیدها: 243

سیستم پاشش سوخت خودرو از کلیدی‌ترین اجزای سیستم سوخت‌رسانی در خودروهای امروزی است که در این مقاله به تشریح اجزا، انواع، عملکرد و ایرادات آن می‌پردازیم.

در هر پیشرانه‌ی احتراق داخلی مخلوطی از سوخت و هوا با ورود به محفظه‌ی احتراق و مشتعل‌شدن سبب تولید قدرت می‌شود. برای دستیابی به بالاترین بازده پیشرانه فرآیند احتراق باید به‌صورت کامل انجام شود. اگرچه این امر در کلام ساده به‌نظر می‌رسد، اما حقیقت این است که عوامل مختلفی در تحقق این هدف تأثیرگذارند. یکی از عمده‌ترین آن‌ها نسبت دقیق سوخت به هوا است که از طریق کنترل میزان سوخت ورودی به محفظه‌ی احتراق کنترل می‌شود. اگر نسبت سوخت از مقدار مشخصی بیش‌تر باشد، به دلیل کمبود اکسیژن همه‌ی سوخت فرصت اشتعال نمی‌یابد، در نتیجه خودرو به‌سختی استارت می‌خورد و در اصطلاح خفه می‌کند. از سوی دیگر در صورتی که نسبت سوخت از مقدار معینی کم‌تر باشد، باز هم خودرو روشن نمی‌شود. در هر دو حالت علاوه بر کاهش چشمگیر بازدهی پیشرانه، به دلیل احتراق ناقص گازهای آلاینده‌ی زیادی به هوا وارد می‌شود. به همین دلیل کنترل دقیق نسبت سوخت به هوا امری حیاتی و مهم در جهت افزایش بازدهی پیشرانه و حفظ محیط‌زیست است.

در گذشته پیشرانه‌های کاربراتوری مشکلات زیادی برای کنترل نسبت سوخت به هوا داشتند. معضل اصلی این بود که پیشرانه‌های مجهز به یک کاربراتور قادر به سوخت‌رسانی برابر در سیلندرها نبودند و اغلب دورترین سیلندر نسبت به کاربراتور سوخت کم‌تری نسبت به سیلندرهای نزدیک‌تر دریافت می‌کرد که این امر موجب کاهش راندمان و افزایش آلایندگی می‌شد. برای حل این مشکل مهندسان رفته‌رفته پیشرانه‌های مجهز به دو کاربراتور را طراحی کردند که می‌توانست تا حدودی مشکلات گذشته را حل نماید، اما مشکل جدید هماهنگ‌سازی این اجزا با یکدیگر و مصرف سوخت بالا بود که در نتیجه پیچیدگی و آلایندگی این پیشرانه‌ها را افزایش می‌داد. این مشکلات طی سال‌ها سبب شد که مهندسان به فکر طراحی مکانیزم‌های با راندمان بالا جهت کنترل میزان دقیق سوخت بیفتند و درست در این زمان سیستم پاشش سوخت/انژکتور متولد شد.

تاریخچه

برای دهه‌ها سیستم‌های کاربراتوری استفاده‌ی گسترده‌ای در صنعت خودروسازی داشتند تا اینکه آلودگی هوا و کنترل نسبت سوخت به هوا به دغدغه‌ای برای خودروسازان و حامیان محیط‌زیست بدل شد. تاریخچه‌ی استفاده از سیستم پاشش سوخت به اوایل قرن بیستم میلادی باز می‌گردد. در سال ۱۹۰۲ میلادی از این سیستم تنها در پیشرانه‌ی هواپیماها استفاده می‌شد. در این سال یک خلبان فرانسوی به نام لئون لواواسور نسخه‌ای آزمایشی از این سیستم را در پیشرانه‌ی هشت سیلندر آنتونت هواپیمای خود استفاده کرد که به‌طور اتفاقی بعدها به اولین پیشرانه‌ی هشت سیلندر مورد استفاده در یک وسیله‌ی نقلیه در طول تاریخ بدل شد. با آغاز جنگ‌های جهانی اول و دوم استفاده از این سیستم در هواپیماها ادامه یافت و کم‌کم استفاده از آن عادی شد. ۲۳ سال بعد از لواواسور یک مهندس و مخترع سوئدی به نام یوناس هسلمن نسخه‌ای اولیه از سیستم پاشش سوخت مستقیم را در پیشرانه‌ی بنزینی خود استفاده کرد که سبب می‌شد در آخرین لحظه‌ی مرحله‌ی تراکم سوخت به درون محفظه‌ی احتراق تزریق شود.

در دهه‌ی ۱۹۴۰ میلادی افراد فعال در حوزه‌ی مسابقات اتوموبیل‌رانی اقدام به استفاده‌ی آزمایشی از سیستم پاشش سوخت در خودروهایشان کردند. در ابتدا از این سیستم در مسابقات استقامتی و رکوردشکنی سرعت استفاده شد. در دهه‌ی ۱۹۵۰ میلادی مرسدس بنز با همکاری بوش سیستم پاشش سوخت مکانیکی را مورد استفاده قرار داد و در سال ۱۹۵۵ میلادی استرلینگ ماس پشت فرمان مرسدس بنز 300SLR مجهز به سیستم پاشش سوخت بوش نشست و توانست فاتح مسابقات میله میلیا شود (این مسابقه به مسافت ۱۶۰۰ کیلومتر بین سال‌های ۱۹۲۷ تا ۱۹۵۷ برگزار می‌شد).

اواخر دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی تعدادی از خودروسازان اروپایی نظیر پورشه، پژو، آئودی، بی‌ام‌و، استون مارتین، تریومف و فولکس‌واگن اقدام به استفاده‌ی آزمایشی از سیستم پاشش سوخت مکانیکی روی مدل‌های تولید انبوه کردند و این روند تا اواسط دهه‌ی بعدی ادامه یافت. طی سال‌های بعدی سایر خودروسازان نیز برای استفاده از سیستم انژکتوری مجاب شدند و در طول این سال‌ها مدل‌های بهینه‌تر و پیشرفته‌تری از این سیستم تکامل یافت. سال ۱۹۹۰ میلادی سوبارو جاستی آخرین خودروی مجهز به کاربراتور بود که در ایالات متحده‌ی آمریکا به تولید رسید و در سال بعد مدل جدید آن به سیستم انژکتور مجهز شده بود.

اساس عملکرد

به‌طور خلاصه سیستم پاشش سوخت/انژکتور نازلی است که سبب می‌شود مقدار دقیق و معینی از سوخت به‌صورت غبار، پودر یا اتمی در آمده و داخل محفظه‌ی احتراق پاشیده شود. برای این منظور، پردازشگر (ECU) و حسگرهای پیچیده و متعددی مورد نیاز است که از طریق آن‌ها بتوان میزان دقیق سوخت مورد نیاز را اندازه‌گیری کرد. حسگرهای تعبیه شده در این سیستم تمامی پارامترهای لازم جهت تعیین میزان دقیق سوخت مورد نیاز را با توجه به شرایط رانندگی به واحد پردازنده ارسال می‌کنند، سپس پردازشگر با ارسال پالس الکتریکی به واحد کنترل کننده‌ی میزان سوخت، مقدار دقیق سوخت مورد نیاز پیشرانه را تنظیم می‌کند.

اجزای اصلی

برخلاف تصور اکثریت، سیستم پاشش سوخت مجموعه‌ای پیچیده از قطعات مختلف است که در هماهنگی کامل با یکدیگر عمل می‌کنند. در ادامه به معرفی اجزای اصلی این سیستم و توضیح هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.

پمپ بنزین فشار بالا

اولین و اصلی‌ترین قطعه در سیستم پاشش سوخت، پمپ بنزین است. این پمپ که درون باک خودرو تعبیه شده است وظیفه‌ی تأمین جریان فشار بالای سوخت و رساندن آن به نازل‌ها را برعهده دارد.

مسیر سوخت

مجموعه‌ای از لوله‌ها است که درون آن‌ها سوخت با فشار بالا جریان دارد. یک سر این لوله‌ها به پمپ بنزین و سر دیگر آن‌ها به نازل‌ها متصل است. مسیر سوخت یک مسیر دو طرفه برای رفت و برگشت سوخت اضافی از نازل‌ها است.

تنظیم‌کننده / رگلاتور

این قطعه روی مسیر سوخت و قبل از نازل‌ها قرار می‌گیرد. وظیفه‌ی آن تنظیم فشار سوخت مورد نیاز نازل‌ها است. این فشار در پیشرانه‌های مختلف و در شرایط رانندگی متفاوت تغییر می‌کند.

نازل

نازل قلب سیستم پاشش سوخت و صحنه‌ی نمایش نبوغ مهندسی و تکنولوژی است. به‌طور ساده نازل قطعه‌ای کوچک است که درون آن شیری سوزنی تعبیه شده و وظیفه‌ی کنترل جریان سوخت و اسپری کردن آن را برعهده دارد. به‌طور معمول در ۱۰۰۰ دور بر دقیقه عملکرد پیشرانه فاصله‌ی هر دو اسپری سوخت متوالی ۵ میلی ثانیه است. با توجه به نوع کنترل حاکم بر نازل دو نوع کلی از سیستم پاشش سوخت ابداع شده است. اگر کنترل نازل به‌صورت مکانیکی صورت پذیرد، سیستم از نوع مکانیکی و اگر به‌صورت الکترونیکی انجام شود، از نوع الکترونیکی است. سیستم انژکتور مکانیکی از اولین نمونه‌های معرفی‌شده‌ی این سیستم است که رفته‌رفته جای خود را به سیستم پاشش سوخت الکترونیکی داده است.

حسگرها

همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، واحد پردازنده‌ی خودرو برای کنترل و تعیین میزان سوخت مورد نیاز در هر لحظه باید حجم زیادی از اطلاعات دریافتی از حسگرهای مختلف را پردازش کند. در ادامه مهم‌ترین حسگرهای موجود در سیستم پاشش سوخت معرفی می‌شوند.

حسگر جریان جرمی هوا

این حسگر میزان جرم هوای ورودی به پیشرانه را در اختیار پردازشگر قرار می‌دهد.

حسگر اکسیژن

میزان اکسیژن موجود در اگزوز را اندازه می‌گیرند تا پردازنده تشخیص دهد که نسبت هوا به سوخت در پیشرانه در چه وضعیتی قرار دارد و در صورت نامناسب بودن تغییرات لازم را به‌سرعت اعمال کند.

حسگر تشخیص موقعیت دریچه‌ی هوا

این حسگر به‌طور لحظه‌ای میزان باز و بسته‌شدن دریچه‌ی هوا را اندازه‌گیری می‌کند تا پردازنده به‌صورت لحظه‌ای از میزان هوای ورودی به پیشرانه مطلع شده و میزان سوخت مورد نیاز را تنظیم کند.

حسگر دمای آب

این حسگر میزان دمای آب خنک‌کننده را اندازه‌گیری می‌کند تا واحد پردازنده از عملکرد پیشرانه در دمای بهینه مطلع شود.

حسگر ولتاژ

میزان ولتاژ سیستم برق خودرو را زیر نظر دارد تا در صورت افت ولتاژ واحد پردازنده زمان بین اسپری سوخت را افزایش دهد.

حسگر فشار مطلق دریچه‌ی هوا

میزان فشار هوا در دریچه‌ی ورود هوا به سیلندر را کنترل می‌کند. میزان هوای ورودی به پیشرانه نشانگر خوبی برای تعیین میزان قدرت خروجی پیشرانه در هر لحظه است. هر قدر میزان هوای ورودی به سیلندر بیشتر باشد، فشار مطلق کمتر است و در نتیجه تشخیص میزان قدرت خروجی پیشرانه میسر می‌شود.

حسگر سرعت پیشرانه

سرعت شفت خروجی پیشرانه را اندازه‌گیری می‌کند که یکی از فاکتورهای تعیین‌کننده‌ی فاصله‌ی بین هر دو اسپری سوخت است.

چرخه‌ی عملکرد

پمپ فشار بالای تعبیه‌شده در باک خودرو بنزین را تحت فشار بالا (حدود ۶۹ نیوتن بر سانتی‌متر مربع) به یک منبع ذخیره‌ی موقت ارسال می‌کند. این منبع وظیفه‌ی متعادل‌سازی اختلاف فشار و کم رنگ کردن حالت پالسی پمپ را بر عهده دارد تا سوخت به‌طور پیوسته و با فشار ثابت به نازل‌ها برسد. سوخت فشار بالا از منبع خارج و از یک فیلتر کاغذی عبور می‌کند تا ناخالصی‌های موجود در آن گرفته شده و مانع گرفتگی در نازل‌ها نشود. پس از این مرحله سوخت فشار بالا به واحد کنترل میزان سوخت وارد می‌شود که وظیفه‌ی کنترل میزان جریان سوخت عبوری را بر عهده دارد. در بیشتر پیشرانه‌ها این قطعه زیر دریچه‌ی هوای ورودی به پیشرانه تعبیه شده است. در نمونه‌های الکترونیکی، این قطعه به‌طور مستقیم تحت فرمان واحد کنترل مرکزی خودرو (ECU) قرار دارد و در نمونه‌های مکانیکی با توجه به میزان فشرده شدن پدال گاز و باز شدن دریچه‌ی هوا میزان عبور سوخت را از طریق یک شیر پروانه‌ای کنترل می‌کند. هر چه دریچه‌ی هوا بازتر شود این شیر نیز میزان بیشتری از سوخت را عبور می‌دهد. در بعضی از پیشرانه‌ها پس از این مرحله یک رگلاتور قرار دارد که فشار سوخت عبوری را درست قبل از رسیدن به نازل‌ها تنظیم می‌کند.

در نهایت سوخت با فشار و میزان معین به نازل‌ها می‌رسد. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، نازل‌ها از لحاظ عملکرد خود به دو دسته‌ی مکانیکی و الکترونیکی تقسیم‌بندی می‌شوند که البته اساس عملکرد هر دو نوع یکسان است. با رسیدن سوخت به نازل، به‌طور پیوسته یا پالسی سوخت درون سیلندر یا دریچه‌ی ورود هوا تزریق می‌شود و موجب کارکرد صحیح و متناسب پیشرانه می‌گردد. با توجه به احتمال تغییر ناگهانی شرایط رانندگی، یک خط لوله‌ی بازگشت سوخت از واحد کنترل میزان عبور سوخت به سمت پمپ بنزین و باک خودرو در نظر گرفته می‌شود که وظیفه‌ی انتقال میزان اضافی سوخت را بر عهده دارد.

انواع سیستم پاشش سوخت

دسته‌بندی انواع سیستم پاشش سوخت از جهات مختلف امکان‌پذیر است که در این بخش به بررسی انواع آن‌ها می‌پردازیم.

تقسیم‌بندی بر اساس نوع نازل

مکانیکی

از دهه‌ی ۶۰ میلادی که استفاده از سیستم انژکتوری در خودروها رایج شد، استفاده از نازل‌های کنترل مکانیکی در خودرو آغاز شد. ساختمان این نازل‌ها بسیار شبیه نازل‌های کنترل الکترونیکی بوده و تنها تفاوت در نحوه‌ی باز شدن شیر سوزنی نازل است. در نازل‌های مکانیکی یک فنر وظیفه‌ی بسته نگه‌داشتن شیر سوزنی را بر عهده دارد که تنها با رسیدن فشار سوخت به حد معینی این فنر جمع شده و سوزن از روی خروجی نازل فاصله می‌گیرد و سوخت با فشار به‌صورت ذرات کوچک از انتهای نازل خارج می‌شود. این نازل‌ها در خودروهای قدیمی‌تر مورد استفاده واقع می‌شدند و امروزه جای خود را به نمونه‌های الکترونیکی داده‌اند.

الکترونیکی

نازل‌های مجهز به کنترل الکترونیکی نیز به سوزنی مشابه نمونه‌های مکانیکی مجهزند و تنها تفاوت وجود یک لایه‌ی الکترومغناطیسی برای کنترل سوزن در آن‌ها است. با اعمال جریان الکتریکی به لایه‌ی الکترومغناطیسی سوزن به سمت بالا حرکت می‌کند و سبب باز شدن خروجی نازل می‌شود.

تقسیم‌بندی بر اساس محل تزریق سوخت

مستقیم

در سیستم پاشش سوخت مستقیم نازل سوخت را درون محفظه‌ی احتراق (سیلندر) تزریق می‌کند. این سیستم معمولا در پیشرانه‌های دیزلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این پیشرانه‌ها به دلیل نسبت تراکم بالا دمای هوای محبوس در سیلندر به‌شدت افزایش می‌یابد و سوخت تزریق شده درون سیلندر خودبه‌خود آتش گرفته و عمل احتراق رخ می‌دهد. تزریق مستقیم سوخت سبب افزایش راندمان پیشرانه، کاهش مصرف سوخت و آلایندگی و همچنین کاهش حجم پیشرانه بدون فداکردن قدرت تولیدی می‌شود.

در سال‌های اخیر پیشرفت‌های تکنولوژی سبب شده شرکت بوش از نمونه‌ی قابل استفاده در پیشرانه‌های بنزین‌سوز پرده‌برداری کند که نویدبخش آینده‌ای روشن‌تر برای پیشرانه‌های احتراق داخلی است.

غیر مستقیم

در سیستم پاشش سوخت غیرمستقیم، نازل‌ها سوخت را درون دریچه‌ی هوای ورودی پیشرانه یا محفظه‌ی پیش احتراق تزریق می‌کنند. این کار جهت مخلوط شدن بهتر ترکیب سوخت و هوا صورت می‌گیرد که نتیجه‌ی آن احتراق بهتر و در نتیجه تولید قدرت بیشتر در کنار آلایندگی کمتر است.

در سیستم‌های تزریق غیرمستقیم محل تزریق سوخت می‌تواند سبب دسته‌بندی مجزایی شود. برای مثال در بعضی پیشرانه‌ها سوخت تنها در محل دریچه‌ی ورود هوا تزریق می‌شود در حالی‌که در سیستم‌های جدیدتر برای هر دو سیلندر یک نازل وجود دارد یا دریچه‌ی ورود هوای هر سیلندر خود مجهز به یک نازل است که می‌تواند سبب کنترل بهتر تزریق سوخت و بهره‌وری بالاتر شود.

ایرادات معمول سیستم پاشش سوخت

با خاموش شدن خودرو مقداری سوخت درون نازل باقی می‌ماند. با توجه به دمای بالای پیشرانه و عدم گردش هوا و آب درون پیشرانه در این حالت، سوخت باقی‌مانده در نازل تبخیر می‌شود و به‌مرور زمان سبب تشکیل رسوبات چسبنده می‌گردد. این رسوبات می‌توانند سوراخ خروجی نازل را مسدود کرده و مانع از عملکرد صحیح آن‌ها و در نتیجه کارکرد نامناسب خودرو گردند. این اتفاق در خودروهایی که در مسافت‌های کوتاه حرکت می‌کنند و با تناوب بیشتری روشن و خاموش می‌شوند شایع‌تر است.

مشکل شایع دیگر ضعیف شدن قطعه‌ی الکترومغناطیس تعبیه‌شده در نازل‌های الکترونیکی است. با گذشت زمان و کارکرد خودرو این قطعه ضعیف شده و دیگر قادر به حرکت دادن مناسب شیر سوزنی نخواهد بود؛ در نتیجه پاشش سوخت با مشکل مواجه می‌شود. برای تشخیص این مشکل از اهم‌متر کمک گرفته می‌شود.

مشکل شایع سوم وجود نشتی در نازل است. این مشکل به‌دلیل بسته‌نشدن کامل شیر سوزنی رخ می‌دهد که نتیجه‌ی آن افزایش مصرف سوخت و کاهش فشار در مسیر سوخت است. کاهش فشار سوخت خود سبب افزایش فشار کارکرد بر پمپ بنزین و عدم پاشش مناسب سوخت در سایر نازل‌ها می‌شود.

در اتواپ بیشتر بخوانید:

خرابی واشر منیفولد هوا چه نشانه‌هایی دارد

وایر شمع خودرو ؛ آموزش نحوه بازبینی و تست آن

دلایل لرزش فرمان خودرو هنگام ترمزگیری